Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014

Συμβολαιακή Γεωργία: Πολυεθνικές "αγκαζάρουν" την πρωτογενή παραγωγή


Mπορεί ο όρος συμβολαιακή γεωργία να δίνει και να παίρνει στις μέρες μας, σε σημείο που κάποιοι να ισχυρίζονται ότι είναι πλέον της μόδας, όμως, στην πραγματικότητα η ιστορία του στην ελληνική αγορά μετρά πάνω από 25 χρόνια.

Έτσι, μπορεί να δημοσιεύονται κάθε τόσο τα ονόματα πολυεθνικών που συνάπτουν συμβόλαια συνεργασίας με παραγωγούς της ελληνική γης, όμως, η αγορά γνωρίζει ότι ο πρωτεργάτης αυτών των συμβολαίων, εδώ και πολλά χρόνια είναι ελληνική εταιρεία και το όνομα αυτής Μπάρμπα Στάθης. Η τελευταία, με ιστορία από το 1969, εφαρμόζει εδώ και πολλά χρόνια ολοκληρωμένη αγροτική διαχείριση στο πλαίσιο της συμβολαιακής γεωργίας.
Ωστόσο, αξιοσημείωτο είναι ότι πλέον πολλές οι πολλές οι πολυεθνικές που σήμερα "αγκαζάρουν" την πρωτογενή ελληνική παραγωγή, δείχνοντας έτσι και την εμπιστοσύνη τους στα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα. 

Tasty Foods-PepsiCo 
Μετά από έρευνα που διεξήγαγε το "R", η πρώτη πολυεθνική που εμφανίζεται να σύναψε συμβόλαια συνεργασίας με Ελληνες παραγωγούς είναι η Tasty Foods-PepsiCo για τα πατατάκια. Πριν από 25 χρόνια περίπου η εταιρεία προχώρησε στη σύναψη συμβολαίων συνεργασίας με Έλληνες παραγωγούς πατάτας για τα επώνυμα τσιπς που διαθέτει. Αυτή η συνεργασία κρατά μέχρι σήμερα, όπως ανέφερε στέλεχος της εταιρείας και αφορά 10.000 τόνους πατάτας. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι 100 αυτοί παραγωγοί είναι διάσπαρτοι σε όλη την Ελλάδα από την Ηλεία μέχρι και τη Φλώρινα. Στόχος της εταιρείας είναι να επεκτείνει την συμβολαιακή της γεωργία και να συνεργαστεί και με άλλους Έλληνες παραγωγούς, καθώς την ενδιαφέρει να αποθηκεύσει προϊόν από Νοέμβριο μέχρι και Μάιο -υπάρχει δηλαδή η δυνατότητα αποθήκευσης και συντήρησης- προκειμένου να το χρησιμοποιήσει στην παραγωγή της.

Barilla 
Στους παλιούς παίκτες της συγκεκριμένης αγοράς, αν και ομολογουμένως δεν το έχει ποτέ επικοινωνήσει, είναι και η εταιρεία ζυμαρικών Barilla, η οποία το 2002, δηλαδή πριν από 12 χρόνια ακριβώς έδωσε τα χέρια με Έλληνες παραγωγούς για κοινή πορεία στο χώρο της πρωτογενούς παραγωγής, με την πρώτη να προσφέρει τεχνογνωσία και εμπειρία και οι δεύτεροι τις εκτάσεις του για την καλλιέργεια ποικιλιών σιταριού υψηλής προστιθέμενης αξίας. Τότε, λοιπόν, υπέγραψε και τα πρώτη συμβόλαια τα οποία και διατηρεί έως σήμερα. Λίγοι γνωρίζουν ότι η Barilla είναι από τους σημαντικότερους αγοραστές ελληνικού σιταριού, φθάνοντας κατ' έτος τους 60.000 τόνους. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με καλά επιβεβαιωμένες πληροφορίες, συνεργάζεται με περίπου 2.000 Έλληνες αγρότες. 

Amstel- Heineken 
Η γνωστή μας Amstel- Heineken όπως υποστηρίζουν πηγές της αγοράς, άρχισε να ψάχνεται στον χώρο της συμβολαιακής γεωργίας όχι πριν από έξι χρόνια όπως η ίδια υποστηρίζει, δηλαδή το 2008 αλλά από το 2005. Τότε, λένε οι πηγές μας, ξεκίνησε και τις πρώτες της επαφές με Έλληνες παραγωγούς προκειμένου να αναλάβουν την προμήθειά της σε πρώτη ύλη (κριθάρι) με απώτερο στόχο σε μία δεκαετία από τότε το σύνολο των αναγκών της παραγωγής να καλύπτονται εγχώρια. Πράγμα που επετεύχθη, καθώς η εταιρεία ξεκίνησε συνεργασία με 800 παραγωγούς το 2008 και σήμερα πάνω από 3.000 αγρότες που καλλιεργούν ούτε ούτε πολύ 230-240.000 στρέμματα έχουν κλεισμένα συμβόλαια συνεργασίας μαζί της. Σε πρόσφατη δε συνέλευση που πραγματοποίησε η εταιρεία, επισήμανε ότι αν όλα εξελιχθούν ομαλά με την φετινή συγκομιδή θα καλύψει τις παραγωγικές της ανάγκες αλλά και θα μείνει περίσσευμα το οποίο μπορεί και να πουλήσει στον ανταγωνισμό ή σε θυγατρικές της πολυεθνικής. 

Μύθος Ζυθοποιία 
Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανθεί ότι και μία άλλη πολυεθνική ζυθοποιία και συγκεκριμένα η Μύθος Ζυθοποιία που ανήκει στον πολυεθνικό γκρουπ Carlsberg έχει εκδηλώσει από πέρυσι ενδιαφέρον συνεργασίας με Έλληνες αγρότες, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να υπάρχει κάποια σχετική εξέλιξη.

Ελαϊς-Unilever 
Μόλις πριν από μερικές ημέρες ο Γρηγόρης Αντωνιάδης, National Communications και Media Director, καθώς και Vice President στο Συμβούλιο της εταιρείας Ελαϊς-Unilever μας αποκάλυψε ότι υπάρχει πλάνο σύναψης προγραμμάτων συμβολαιακής και αειοφόρου καλλιέργειας με Έλληνες ελαιοπαραγωγούς. Ξεκαθαρίζοντας, ότι ακόμη δεν έχει υπογραφεί κανένα σχετικό συμβόλαιο με παραγωγούς ελαιολάδου, τόνισε ότι στις βασικές προτεραιότητες της πολυεθνικής είναι να υποστηρίξει περαιτέρω την πρωτογενή παραγωγή ποιοτικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξία. Αξίζει να αναφερθεί, ότι η εταιρεία υπέγραψε τα πρώτα της προγράμματα συμβολαιακής καλλιέργειας το 2011 με 100 παραγωγούς τομάτας στη Γαστούνη Ηλείας. Από την περιοχή η εταιρεία προμηθεύεται περί τους 45-50.000 τόνους τομάτα, για τα προϊόντα Pummaro που διατίθενται στην ελληνική αγορά, ενώ η ποσότητα που περισσεύει -περίπου 25.000 τόνοι- εξάγεται στη Unilever Ευρώπης για την παραγωγή προϊόντων Knorr. 

Phillip Morris 
Στις πολυεθνικές που εμπιστεύονται την ποιότητα της ελληνικής παραγωγής αναμφίβολα πρέπει να περιληφθεί και το όνομα της Phillip Morris. Πέρυσι, η τελευταία ανακοίνωσε ότι θα απορροφήσει το 50% της ελληνικής παραγωγής καπνού στην επόμενη τριετία. Δηλαδή αναμένεται ν' απορροφήσει γύρω στους 13,5 χιλιάδες τόνους καπνού ετησίως με τη συμφωνία τριετούς διάρκειας, και η Ελλάδα εξασφαλίζει 200 εκατ. ευρώ. Μπορεί η συγκεκριμένη συμφωνία να ανακοινώθηκε πέρυσι από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, όμως εδώ και πολλά χρόνια η πολυεθνική προμηθεύεται τη ποικιλία μπασμά, που φυτεύεται σε Ανατολική Μακεδονία - Θράκη, η οποία θεωρείται από τις καλύτερες στον κόσμο. Εξαιτίας του αρωματικού χαρακτήρα της χρησιμοποιείται συνήθως στα τσιγάρα, σε συνδυασμό με άλλες, ως ενισχυτικός καπνός. Η χώρα μας είχε μεγάλη παραγωγή καπνού κυρίως σε Αιτωλοακαρνανία, Καβάλα, Δράμα, Ξάνθη, Ροδόπη, Εβρο, αλλά και στην Πιερία και την Ημαθία.


Οι προϋποθέσεις για τη συμβολαιακή γεωργία
Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανθούν κάποιοι παράμετροι που κρίνουν πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να εφαρμοστεί συμβολαιακή γεωργία ή συμβολαιακή κτηνοτροφία. Όταν το προϊόν είναι νωπό, τότε σημειώνουν πηγές της αγοράς, είναι πιο εύκολη η συμβολαιακή συνεργασία. Κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση που μιλάμε για προϊόντα χρηματιστηριακά όπως επί παραδείγματι είναι το σιτάρι ή η ζάχαρη και οι τιμές τους καθορίζονται διεθνώς. 
Επίσης, όσο πιο ευπαθές είναι ένα προϊόν τόσο πιο δύσκολη είναι η συμβολαιακή συνεργασία, καθώς σε αυτά τα είδη, τον βασικό λόγο στην πρώτη ύλη έχει η ποιότητα και η ασφάλεια της. Στο πλαίσιο αυτό, πολυεθνικές γαλακτοβιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά -όπως Nestle, Friesland- μολονότι προμηθεύονται πρώτη ύλη από Έλληνες παραγωγούς, ωστόσο δεν έχουν μαζί τους συμβόλαια συνεργασίας. 



Δέσποινα Καραγιαννοπούλου