Υπέρ των ισχυρών ομίλων και των πολυεθνικών λειτουργεί η παρατεταμένη ύφεση στην ελληνική αγορά, όπως προκύπτει από την ανάλυση δυο μελετών που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα για το εγχώριο λιανεμπόριο. Παρά την κάμψη της κατανάλωσης, οι μεγάλοι όμιλοι έχουν καταφέρει με «όπλο» την επιθετική πολιτική τιμών και την πλεονάζουσα ρευστότητα να αυξάνουν τα μερίδια τους σε βάρος των μικρών, οι οποίοι αδυνατούν να ακολουθήσουν την «κούρσα» του ανταγωνισμού καθώς δεν διαθέτουν τα ανάλογα κεφάλαια.
Η τάση αυτή είναι απολύτως εμφανής στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, όπου σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ οι μεγάλες αλυσίδες επεκτείνονται και προσελκύουν περισσότερους καταναλωτές παρά την υποχώρηση των πωλήσεων στο σύνολο της αγοράς. Αυτό, όπως εξηγούν οι συντάκτες της έρευνας, οφείλεται στην ανάπτυξη του δικτύου των αλυσίδων (μέσω εξαγορών ή οργανικής ανάπτυξης), αλλά και στις συνεχείς προσφορές και στον εμπλουτισμό της γκάμας των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Επιπλέον, οι ίδιοι τονίζουν πως όλο και περισσότεροι καταναλωτές επιλέγουν τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ για τις αγορές τους, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τις χαμηλότερες τιμές σε σχέση με άλλα σημεία πώλησης, αλλά και τις συνεχείς προσφορές που παρέχουν. Να σημειωθεί πάντως πως σήμερα οι πωλήσεις των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων εκπροσωπούν μόνο το 55% της συνολικής αγοράς, ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 75%.
«Μαγνήτης» τα εμπορικά
Ανάλογες τάσεις παρατηρούνται και στο λοιπό λιανεμπόριο, με τα εμπορικά κέντρα να κερδίζουν έδαφος σε σχέση με τους παραδοσιακούς εμπορικούς δρόμους, οι οποίοι άλλοτε έσφυζαν από ζωή. Σύμφωνα με έρευνα της Focus Bari, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του «Shopping Destinations Forum», τέσσερις στους δέκα καταναλωτές (38%) επισκέφθηκαν τουλάχιστον ένα εμπορικό κέντρο τον τελευταίο μήνα και ένας στους δύο πραγματοποίησε τουλάχιστον μία αγορά.
Μάλιστα, το ποσοστό εκείνων που επιλέγουν ανάμεσα σε μεμονωμένα καταστήματα και εμπορικά κέντρα είναι μοιρασμένο, με το 55% των καταναλωτών να επιλέγει για τις αγορές του και τα δύο.
Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα των εμπορικών κέντρων που επικαλούνται οι καταναλωτές είναι η μεγάλη ποικιλία καταστημάτων μέσα σε έναν χώρο (71%), ενώ στα μειονεκτήματα οι καταναλωτές σημειώνουν την απόστασή τους από τα κέντρα των πόλεων (51%), την τυπική απρόσωπη σχέση (40%) και το γεγονός ότι παρασύρονται σε αγορές πέραν αυτών που έχουν προγραμματίσει (52%).
Συγκέντρωση δυνάμεων
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι το «χάσμα» ανάμεσα στους ισχυρούς ομίλους και τους αδύναμους, και όχι αναγκαστικά μικρούς, θα διευρύνεται όσο συνεχίζεται η σημερινή κατάσταση στην ελληνική οικονομία. «Οσο δεν ανοίγουν οι γραμμές χρηματοδότησης και τα επιτόκια παραμένουν υψηλά, σχεδόν απαγορευτικά, τόσο αυτοί που διαθέτουν επάρκεια κεφαλαίων θα ενισχύουν τη θέση τους σε βάρος των υπολοίπων», επισημαίνουν χαρακτηριστικά και προβλέπουν πως σε αρκετούς κλάδους θα συνεχισθεί η συγκέντρωση δυνάμεων με αιχμή το λιανεμπόριο τροφίμων. Για τους μικρούς και τους αδύναμους κρίκους, η επιβίωση φαίνεται πως περνάει μέσα από την προσχώρηση σε πιο εύρωστα σχήματα, όπως είναι οι ξένες πολυεθνικές, οι οποίες εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε φθηνές γραμμές χρηματοδότησης.
Του Γιώργου Μανέττα, imerisia
Του Γιώργου Μανέττα, imerisia