Καλλιέργεια Βαλεριάνας

Η σπορά γίνεται από την αρχή της άνοιξης, τον Μάρτιο, μέχρι τον Μάιο. Η φύτευση των φυταρίων γίνεται έπειτα από 35 ημέρες. 

Η βαλεριάνα είναι ένα φαρμακευτικό πολυετές φυτό που δεν είναι απαιτητικό σε κλιματικές συνθήκες. Η μέση στρεμματική παραγωγή της βαλεριάνας φθάνει τα 400-500 κιλά και μπορεί να δώσει ακαθάριστο εισόδημα 1.000-1.500 ευρώ το στρέμμα.

Σύμφωνα με τον γεωπόνο Κάσσανδρο Γάτσιο μπορεί να αναπτυχθεί εξίσου ικανοποιητικά σε εύκρατα αλλά και ηπειρωτικά κλίματα. Είναι αρδευόμενη καλλιέργεια και απαιτεί καλά αποστραγγιζόμενα, γόνιμα εδάφη και έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε άζωτο, φώσφορο και κάλιο.

Η απόδοση του αιθέριου ελαίου κυμαίνεται συνήθως από 0,2-1,7% και χρησιμοποιείται ευρέως στη φαρμακευτική γιατί χρησιμοποιείται ως μυοχαλαρωτικό και ηρεμιστικό και παρουσιάζει αντισπασμολυτική, αγχολυτική και ηρεμιστική δράση.

Η βαλεριάνα είναι φυτό που το συναντάμε σε ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και σε πολλές χώρες της Ασίας, ενώ καλλιεργείται επίσης στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Η βαλεριάνα στην Ευρώπη καλλιεργείται κυρίως στη Γαλλία, την Ολλανδία, στο Βέλγιο, στη Γερμανία.

Στην Ελλάδα υπάρχουν ως αυτοφυή, επτά είδη βαλεριάνας τα οποία συναντώνται σε περιοχές με μεγάλα αλλά και μικρά υψόμετρα στην ηπειρωτική αλλά και τη νησιωτική Ελλάδα.

Η βαλεριάνα είναι μία πολυετής πόα που φθάνει σε ύψος τα 0,60-1,20 μ. Εχει φύλλα σύνθετα, αποτελούμενα από 12-20 οδοντωτά και επιμήκη φυλλάρια. Τα φύλλα της περιβάλλουν τους βλαστούς με τους κολεούς τους. Από την αρχική ρίζα ενός νεαρού φυτού αναπτύσσονται βλαστοφόροι οφθαλμοί που εξελίσσονται σε βλαστούς (αδέλφια) επάνω στους οποίους αναπτύσσονται νέοι βλαστοί.

Οι ρίζες της βαλεριάνας χαρακτηρίζονται από την ιδιαίτερα έντονη οσμή που αναπτύσσεται κυρίως μετά την ξήρανσή τους.

Η βαλεριάνα ανθίζει κατά τον Μάιο και έχει μεγάλη προσαρμοστικότητα και μπορεί να καλλιεργηθεί σε εύκρατα αλλά και σε ηπειρωτικά κλίματα. Αναπτύσσεται καλά σε όλα τα εδάφη, αλλά σε γόνιμα και υγρά εδάφη αποδίδει καλύτερα.

Το φυτό αυτό έχει ανάγκη από μέτριες ποσότητες θρεπτικών στοιχείων όπως είναι το άζωτο, ο φωσφόρος και το κάλιο.

Η βαλεριάνα πολλαπλασιάζεται με σπόρο σε σπορείο κατά την άνοιξη. Για την καλλιέργεια ενός στρέμματος απαιτείται σπόρος περίπου 50 γρ. Οταν τα φυτά αποκτήσουν 3-4 φύλλα, γίνεται η μεταφύτευσή τους σε κυψελίδες δίσκων όπου αναπτύσσονται και στη συνέχεια μεταφυτεύονται στο χωράφι στα μέσα Απριλίου - μέσα Μαΐου. Η μεταφύτευση γίνεται δύο μήνες μετά τη σπορά και αφού τα φυτά έχουν αποκτήσει ύψος 12-15 εκατοστά. Το χωράφι έχει προετοιμαστεί κατάλληλα και η φύτευση γίνεται με τα χέρια ή με φυτευτική μηχανή.

Στη βιολογική καλλιέργεια πρέπει να γίνεται η λίπανση με κομπόστ ή με κοπριά ή με εμπορικά οργανικά λιπάσματα.

Τα φυτά φυτεύονται σε αποστάσεις 30Χ80 εκατοστά με μία πυκνότητα φυτεύσεως 4.000-4.500 φυτά το στρέμμα. Από την αρχή της άνοιξης τα φυτά αναπτύσσονται γρήγορα αλλά ανθίζουν το επόμενο έτος, από τα τέλη Μαΐου έως το τέλος Ιουνίου. Η καλλιέργεια αυτή απαιτεί πολλές αρδεύσεις αλλά και πολλά σκαλίσματα. Η διάρκεια της καλλιέργειας της βαλεριάνας είναι 2 έτη.

Οι φαρμακευτικές ιδιότητες της βαλεριάνας είναι γνωστές από την αρχαιότητα.

Η ρίζα και το ρίζωμα της βαλεριάνας περιέχουν ένα αιθέριο έλαιο που αποτελείται κατά 1% από εποξυβαλεριανικό τριεστέρα. Ο εστέρας αυτός διασπάται με την παρουσία της οξειδάσης σε βαλεριανικό οξύ και μεθυλκετόνη.

Το πρώτο από αυτά έχει σπασμολυτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες ενώ το δεύτερο είναι ελαφρά αναισθητικό. Σκευάσματα της δρόγης και εκχυλίσματα της χρησιμοποιούνται ως ήπια ηρεμιστικά. Η ιδιότητα αυτή της βαλεριάνας οφείλεται στο βαλερινικό οξύ που περιέχεται στην ξηρή δρόγη ρίζας σε ποσοστό 0,15-0,20%.

ΠΗΓΗ