Αξιοποιεί εγκαταλελειμμένες ορεινές και ημιορεινές εκτάσεις, δεν απαιτεί εντατική καλλιεργητική φροντίδα και μπορεί να προσφέρει ικανοποιητικό εισόδημα. Ο λόγος για την κρανιά, μια όχι ιδιαιτέρως γνωστή καλλιέργεια, η στρεμματική απόδοση της οποίας σε πλήρη ανάπτυξη των δένδρων ξεπερνά τον έναν τόνο, με έσοδα έως και 800 ευρώ το στρέμμα.
Οπως αναφέρει στις «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος, η καλλιέργεια της κρανιάς μπορεί να αναπτυχθεί σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές με υψόμετρο 300-900 μέτρα και γι' αυτό μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση για την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων περιοχών.
Είναι ένα δένδρο που αυτοφύεται στις ορεινές περιοχές της χώρας μας και είναι πολύ καλά προσαρμοσμένη στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της Ελλάδας.
Είναι φυτό που αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που φθάνουν τους -25οC. Είναι φυλλοβόλο δένδρο που φθάνει σε ύψος 5-10 μέτρων. Μπορεί να αναπτυχθεί σχεδόν σε όλα τα είδη εδαφών των οποίων το ρΗ κυμαίνεται μεταξύ 6,0-7,5. Δεν έχει ευαισθησία στα υγρά ή στα ξηρά εδάφη. Δεν έχει πολλούς εχθρούς και ασθένειες ώστε να απαιτεί την εφαρμογή πολλών φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων.
Το ξύλο της κρανιάς είναι πολύ σκληρό και έχει μεγάλη αντοχή στη θραύση. Στην Ευρώπη και ειδικά στην Ελλάδα το είδος που υπάρχει είναι το Cornus mas, δηλαδή η κοινή κρανιά.
Παραγωγή
Ο καρπός της κρανιάς είναι δρύπη με διάμετρο 12-20mm, χρώματος κόκκινου, σαρκώδους, που περιέχει έναν δίχωρο πυρήνα. Οι καρποί της είναι στυφοί στην αρχή και με την πλήρη ωρίμανση γίνονται εδώδιμοι, δηλαδή την εποχή της υπερωρίμανσης. Οι καρποί των κράνων έχουν πολλά αντιοξειδωτικά (φλαβονοειδή και ανθοκυάνες), με αποτέλεσμα να αποτελούν ένα πολύ σημαντικό φαρμακευτικό φυτό. Επίσης η περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C και βιταμίνη Α είναι υψηλή.
Περιέχουν επίσης τανίνες, πηκτίνες και πολλά μεταλλικά στοιχεία, όπως σίδηρο. Η κρανιά τα τελευταία χρόνια καλλιεργείται για την παραγωγή καρπών. Εχουν δημιουργηθεί γι' αυτόν τον σκοπό παραγωγικές ποικιλίες με ικανοποιητικό μέγεθος καρπών αλλά και με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα.
Η φύτευση των δενδρυλλίων της κρανιάς γίνεται στα τέλη του χειμώνα. Στη φύτευση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποσότητα 1,5-2 τόνων κοπριάς και να χρησιμοποιηθεί λίπανση του τύπου 11-15-15 σε ποσότητα 25-30 κιλά το στρέμμα.
Η κρανιά δέχεται ελάχιστο ή καθόλου κλάδεμα. Αλλωστε επειδή καρποφορεί σε βλάστηση του προηγούμενου έτους δεν πρέπει να κλαδεύεται αυστηρά. Η συγκομιδή των καρπών μπορεί να γίνει με τα χέρια ή με ένα μηχάνημα που προκαλεί δόνηση των κλαδιών του δένδρου.
Ο καρπός της μπορεί να καταναλωθεί νωπός, όταν βρίσκεται σε υπερωρίμανση, ή να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή ποτών, γλυκών, μαρμελάδων, λικέρ κ.λπ. Η καρποφορία της κρανιάς αρχίζει από το 4ο-5ο έτος, οι δε αποδόσεις της μπορούν να φθάσουν μέχρι 1.000-2.000 κιλά το στρέμμα μετά το 15ο έτος όταν καλλιεργείται συστηματικά με μια πυκνότητα 4Χ4, δηλαδή περίπου 60 δέντρα το στρέμμα.
Τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες αξιόλογες ποικιλίες κρανιάς, των οποίων το χρώμα ποικίλλει από το κίτρινο μέχρι το βαθύ κόκκινο.
Οι κυριότερες ποικιλίες είναι η Jolico που χαρακτηρίζεται από μεγάλους, κόκκινους και αρκετά γλυκείς καρπούς.
Η ποικιλία Pioneer επίσης είναι ενδιαφέρουσα ποικιλία με γλυκείς, αρωματικούς και με πολλούς χυμούς, αχλαδόμορφους καρπούς, των οποίων το μέγεθος φθάνει τα 3 cm.
Η ποικιλία Variegata έχει ενδιαφέρον επειδή οι καρποί της δεν είναι στυφοί όπως των άλλων ποικιλιών. Επίσης στην Ελλάδα υπάρχουν φυτώρια που προσφέρουν ελληνικές ποικιλίες, όπως η «Ντούλια 1» και η «Ντούλια 2».
Το ξύλο της κρανιάς χρησιμοποιείται στην κατασκευή διαφόρων μικροκατασκευών και εργαλείων.
Από τον φλοιό προέρχεται κόκκινη βαφή, με την οποία παλαιότερα βάφονταν δέρματα, ενώ με τους καρπούς έβαφαν αβγά. Επίσης παράγεται ένα παραδοσιακό λικέρ. Η κρανιά είναι πολύ όμορφο καλλωπιστικό φυτό που χρησιμοποιείται και στην κηποτεχνία.
Από τα αρχαία χρόνια μέχρι τις μέρες μας τα κράνα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της διάρροιας και των εντερικών παθήσεων λόγω των τανινών που περιέχουν. Επίσης ο φλοιός, οι βλαστοί και οι ρίζες χρησιμοποιούνται σαν αντιπυρετικά. Σε χώρες της Ασίας, τα κράνα χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του διαβήτη. Τα κύρια χημικά συστατικά των κράνων είναι οι ανθοκυάνες που αποτελούν φυτικές υδατοδιαλυτές χρωστικές που ανήκουν στα φλαβονοειδή. Οι καρποί που περιέχουν ανθοκυάνες θεωρούνται σαν προστατευτικά της καρδιάς από διάφορα νοσήματα αλλά και σαν αντιδιαβητικά φάρμακα.
Πού θα απευθυνθώ
Κάσσανδρος Γάτσιος, Γεωπόνος-Σύμβουλος Επιχειρήσεων - Εταιρεία Symagro. Επιστημονικό & Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου. Τηλ.: 6944846475 - 26510 07653
Κώστας Νάνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου