Καλλιέργεια ελαιοκράμβης

Ικανοποιητικό εισόδημα και ενεργειακή επάρκεια για ίδια χρήση των παραγωγών μπορεί να εξασφαλίσει η παραγωγή βιοντίζελ από την ελαιοκράμβη. Σημαντικές προοπτικές από την εξαγωγή του στις χώρες της Ευρώπης.

Με τα συμβόλαια των βιομηχανιών βιοκαυσίμων για το 2015 να εκτιμάται ότι θα κινηθούν όπως και φέτος στα επίπεδα των 0,40 ευρώ ανά κιλό παραγόμενων σπόρων ελαιοκράμβης, η καλλιέργεια του ενεργειακού αυτού φυτού υπόσχεται ένα ικανοποιητικό εισόδημα.Πέραν όμως του εισοδήματος, η παραγωγή βιοντίζελ από την ελαιοκράμβη εξασφαλίζει και ενεργειακή επάρκεια για ίδια χρήση των επενδυτών.

Το βιοντίζελ είναι «πράσινο καύσιμο» -προσφέρει δηλαδή πράσινη ενέργεια συμβάλλοντας στην καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου, εξασφαλίζοντας μειώσεις προστίμων εκπομπών CO2 σε εθνικό επίπεδο-, που παράγεται κυρίως από ελαιούχους σπόρους ελαιοκράμβης κ.ά. και μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε μόνο του είτε σε μείγμα με ντίζελ σε πετρελαιοκινητήρες.

Η ελαιοκράμβη είναι φυτό που ανέχεται τις χαμηλές θερμοκρασίες, σε όλα τα στάδια της ανάπτυξής του, αλλά -όπως αναφέρει στις «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος- είναι ευαίσθητο στις μεγάλες εναλλαγές των θερμοκρασιών. Οι άριστες θερμοκρασίες για την ανάπτυξη της είναι 16-24°C.

Η ελαιοκράμβη μπορεί να ανεχθεί θερμοκρασίες μέχρι τους -10°C, ενώ υπάρχουν και υβρίδια με αντοχή μέχρι -18°C έως -25°C. Οι υψηλές θερμοκρασίες κατά την ωρίμανση των σπόρων προκαλούν επίσης τη μείωση του περιεχομένου τους σε λάδι.

Η έλλειψη εδαφικής υγρασίας, κατά τη σπορά, προκαλεί καθυστέρηση και μείωση της βλάστησης των σπόρων, με τις συνέπειες να είναι ιδιαίτερα αρνητικές για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Συνήθως επιτυγχάνονται ικανοποιητικά αποτελέσματα όταν, κατά το πρώτο στάδιο της ανάπτυξης των φυτών και την πλήρη ανθοφορία, σημειωθούν συνολικά βροχοπτώσεις ύψους 450-500 mm.

Η ελαιοκράμβη ευδοκιμεί σε μεγάλο εύρος εδαφών, από ελαφρώς βαριά αργιλώδη μέχρι ελαφρώς αμμώδη, αλλά προτιμά τα βαθιά, γόνιμα, πλούσια σε οργανική ουσία και με καλή αποστραγγιστική ικανότητα.

Γενικά κάθε έδαφος που είναι κατάλληλο για την καλλιέργεια σιτηρών και τεύτλων είναι κατάλληλο και για την καλλιέργεια της ελαιοκράμβης.

Εχει διαπιστωθεί ότι από καλλιέργεια σε καλλιέργεια ελαιοκράμβης πρέπει να παρεμβάλλεται διάστημα τριών - τεσσάρων ετών, επειδή έχει παρατηρηθεί ότι οι αποδόσεις της αυξάνουν όσο μεγαλώνει η περίοδος που μεσολαβεί μεταξύ δύο καλλιεργειών. Οι αποδόσεις αυξάνονται και φθάνουν στο 100% του δυναμικού τους, όταν η ίδια έκταση καλλιεργείται με ελαιοκράμβη κάθε τέσσερα χρόνια. Αντίθετα, όταν η ελαιοκράμβη καλλιεργείται συνεχώς στο ίδιο έδαφος ως μονοκαλλιέργεια, οι αποδόσεις είναι μειωμένες και πέφτουν στο 77%.

Συστήματα αμειψισπορών που περιλαμβάνουν σιτηρά δίνουν πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα και το πλέον διαδεδομένο σύστημα αμειψισποράς είναι με σιτηρά (ελαιοκράμβη - σιτάρι - κριθάρι - ελαιοκράμβη).

Η ελαιοκράμβη μπορεί επίσης να καλλιεργηθεί έπειτα από καλλιέργεια λιναριού, καλαμποκιού και πατάτας, τεύτλων, σιναπιού, ηλίανθου.

Η ελαιοκράμβη μπορεί να καλλιεργηθεί, να αναπτυχθεί και να αποδώσει ικανοποιητικά και χωρίς άρδευση, δεδομένου ότι στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας από το Νοέμβριο έως και τον Μάρτιο υπάρχουν συνήθως βροχοπτώσεις.

Εφόσον, όμως, δεν σημειωθούν ικανοποιητικές βροχοπτώσεις κατά τις κρίσιμες αυτές φάσεις, τότε κρίνεται απαραίτητη η εφαρμογή άρδευσης, ώστε να επιτευχθεί αύξηση των αποδόσεων.

Η καλλιέργεια ενεργειακών φυτών όπως είναι η ελαιοκράμβη μπορεί να αξιοποιήσει μεγάλο μέρος ή όλη την αγροτική γη, που σήμερα είναι σε υποχρεωτική αγρανάπαυση. Οι παραγωγοί μπορούν να παράγουν εύκολα οι ίδιοι τα καύσιμα (βιοντίζελ) που χρειάζονται για κίνηση (τρακτέρ - αυτοκίνητα) και για θέρμανση, ενώ πέραν αυτού το βιοντίζελ είναι περιζήτητο στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στην Ευρώπη με άριστες προοπτικές εξαγωγών.

Η παραγωγή βιοντίζελ εκτός του καυσίμου παράγει δύο πολύτιμα υποπροϊόντα: την πίττα και τη γλυκερίνη.

Η πίττα, που είναι περίπου 50-60% της ποσότητας των ελαιούχων σπόρων, είναι άριστη ζωοτροφή και αξιοποιείται για παραγωγή γάλακτος και κρέατος, δηλ. ανοίγει την πόρτα για μία προσοδοφόρα δραστηριότητα ή την εμπορία της ζωοτροφής.

Πού θα απευθυνθώ

Κάσσανδρος Γάτσιος, Γεωπόνος-Σύμβουλος Επιχειρήσεων - Επιστημονικό &Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου. Τηλ.: 6944846475, 26510 07653

Κώστας Νάνος

ΠΗΓΗ