Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2014

«Μουσείο Ελληνικής Γαστρονομίας»: μία καινοτομία στο χώρο της εστίασης



"Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες, κι αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει", είπε κάποτε ο Καζαντζάκης και φαίνεται πως αυτή του η πεποίθηση βρίσκει την απόλυτη έκφρασή της στην περίπτωση του Κωνσταντίνου Ματσουρδέλη.

Η ιδέα του 25χρονου νεαρού να δημιουργήσει έναν πολυχώρο που να συνδέει το φαγητό με τον Πολιτισμό, πέρασε φευγαλέα από το μυαλό του πριν δυο χρόνια και τελικά πήρε οριστική μορφή πριν δυο μήνες στο "Μουσείο Ελληνικής Γαστρονομίας".

Στην οδό Αγίου Δημητρίου 13, στη γειτονιά του Ψυρρή, δίπλα στη Βαρβάκειο αγορά και μέσα σε ένα μοναδικής ομορφιάς ψηλοτάβανο νεοκλασικό του 1890, με καταπληκτικής τεχνοτροπίας οροφογραφίες, αναδεικνύεται πολυεπίπεδα και με "φρέσκια ματιά" η ελληνική διατροφή συνδυασμένη με ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία και με την ανακάλυψη της τοπικής κουζίνας από όλη την Ελλάδα.

Στο ισόγειο, μέσα στο εξαιρετικό εστιατόριο, η κουζίνα του οποίου στεγάζεται στους πάλαι ποτέ στάβλους του κτιρίου, "παντρεύεται" η Παράδοση με τις νεότερες τάσεις στη γαστρονομία, ενώ μέσα στις αίθουσες , αλλά και στην αυλή, που βρίσκεται δίπλα στη μεγάλο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου(Μητρόπολη της Αθήνας όταν έγινε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους στη θέση του Ναυπλίου), διοργανώνονται σεμινάρια μαγειρικής. Στον δεύτερο όροφο, μέσα στη βιβλιοθήκη που στο παρελθόν εξυπηρετούσε τις ανάγκες των ιδιοκτητών ως πλυσταριό, υπάρχει ένα πλούσιο υλικό σχετικά με τη γαστρονομία και την οινολογία, αλλά και μέσα στο πωλητήριο διατίθενται ιδιαίτερα παραδοσιακά προϊόντα διατροφής, από όλη την Ελλάδα.

Τέλος μέσα στον εκθεσιακό χώρο, στον πρώτο όροφο, "τρέχει" διαρκώς με θεματικές εκθέσεις το "άνοιγμα" στην κουλτούρα της ελληνικής διατροφής. Αυτή τη στιγμή και για ένα εξάμηνο παρουσιάζεται η έκθεση με τίτλο «Μοναστηριακή Διατροφή, παραδοσιακές πρακτικές – διαχρονικές αξίες», στην οποία ο επισκέπτης παρακολουθεί την παραγωγή τροφής με παραδοσιακές τεχνικές, ακολουθώντας τα διακονήματα των μοναχών. Η ιδέα προέκυψε από μια συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο ήθελε να προβάλει την μοναστηριακή διατροφή και να δώσει ένα σήμα ποιότητας στα εστιατόρια που είναι κοντά σε μοναστήρια. Εδώ φιλοξενούνται αυθεντικά αντικείμενα, από το κελάρι, και το λιοστάσι, το ελαιοτριβείο και την κουζίνα, που ζωντανεύουν τη μοναστηριακή ζωή, μπροστά στα μάτια του επισκέπτη, ενώ σε κεντρικό σημείο δεσπόζει η μορφή του Άγιου Ευφρόσυνου, προστάτη των μαγείρων.


Τα εκθέματα του μουσείου προέρχονται από δέκα ιδιωτικές συλλογές, αλλά κυρίως από το Κέντρο Έρευνας Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, που έχει στηρίξει όσο κανένας άλλος την σημαντική αυτή προσπάθεια και έχει βοηθήσει τόσο στη λαογραφική προσέγγιση, όσο και στην ανάδειξη των θεματικών αξόνων. " Στην Ελλάδα έχουμε περισσότερα από 550 μοναστήρια και 3500 μοναχούς και μοναχές. Η μοναστηριακή διατροφή έχει μια ιδιαίτερη φιλοσοφία.

Οι μοναχοί καλλιεργούν μόνοι τους την τροφή τους και εξακολουθούν να τρώνε όπως έτρωγαν οι κοσμικοί πριν πενήντα χρόνια. Ο μάγειρας στα μοναστήρια ονομάζεται "οψοποιός" και το διακόνημά του είναι πολύ σημαντικό. Ο ίδιος μαγειρεύει με προσευχή και ευλογία, σταυρώνει την κατσαρόλα πριν και μετά το μαγείρεμα, ραντίζει σταυροειδώς το φαγητό με λάδι, ανάβει τη φωτιά της κουζίνας με φλόγα από το καντήλι της Παναγίας και σε αυτό εναποθέτει τη νοστιμιά του φαγητού. Τα μοναστήρια έχουν διατηρήσει τις παραδοσιακές μας καλλιέργειες και φυσικά τους παραδοσιακούς σπόρους. Έχουν διατηρήσει τις παραδόσεις και το σεβασμό στη φύση, σε αντίθεση με μας", εξηγεί ο Κωνσταντίνος Ματσουρδέλης, ο οποίος μας πληροφορεί ότι κατά τη διάρκεια της έκθεσης μοναχοί μαγείρεψαν παραδοσιακά πιάτα, ενώ σχετικά με τη γεύση και τη λαογραφία της υπήρξαν αρκετές ενδιαφέρουσες ομιλίες.


Ο ίδιος, καθισμένος στην ηλιόλουστη αυλή του χώρου, μοιράστηκε μαζί μας το όραμά του, σε μια συζήτηση που συνοδεύτηκε από τη μυρωδιά ενός ελληνικού καφέ ψημένου στη χόβολη και αρωματισμένου με ροδόνερο (κάρδαμο, γλυκάνισο ή μαστίχα κατά περίπτωση). Αθηναίος ο ίδιος με ρίζες από την Κωνσταντινούπολη, έφυγε από την Ελλάδα για να σπουδάσει Οικονομικά στη Μ. Βρετανία. Φοιτητής ακόμη, "έστησε" εκεί ένα μικρό ελληνικό εστιατόριο, το οποίο στην πορεία, ολοκληρώνοντας τις σπουδές του, εγκατέλειψε προσωρινά για να εκπληρώσει την στρατιωτική του θητεία στην πατρίδα του. Δεν επέστρεψε όμως ποτέ, καθώς η απόσπαση βραβείου(ανάμεσα σε 4000 ομάδες), στο Egg Enter Grow Go, ενός υποστηρικτικού προγράμματος που σχεδιάστηκε από τη Eurobank και το Corallia, με στόχο την τόνωση της νεανικής καινοτόμου επιχειρηματικότητας, τον Μάρτιο του 2013, του άνοιξε το δρόμο για την υλοποίηση αυτής της ιδέας του, που στριφογύριζε καιρό στο μυαλό του. Αρωγό σε αυτό το εγχείρημά του είχε την διακοσμήτρια αδελφή του Αλκυόνη, αλλά και πολλούς φίλους που πρόσφεραν και προσφέρουν εθελοντικά την συνδρομή τους.

"Είχα ήδη τολμήσει να ονομάσω αυτό που ήθελα να δημιουργήσω "Μουσείο Ελληνικής γαστρονομίας" και είναι χαρακτηριστικό το ότι την ημέρα που γινόταν ο τελικός του διαγωνισμού είχα ήδη υπογράψει το συμβόλαιο για το σπίτι για να είμαι δεσμευμένος στο ότι θα το προχωρήσω ό,τι και να γίνει. Θεωρώ ότι για όλα αυτά οφείλεται η "άγνοια κινδύνου" που είχα σε μεγάλο βαθμό", συμπληρώνει ο ίδιος.



Μια άγνοια κινδύνου που έκανε το εγχείρημά του Κωνσταντίνου και της αδελφής του θέμα στην εφημερίδα Guardian και στο Reuters, που κίνησε το ενδιαφέρον του Υπουργείου Πολιτισμού της Κίνας, αλλά και του διοργανωτή των Ολυμπιακών του Πεκίνου Ζανγκ Γινού, και που οδήγησε μέσα σε δυο μήνες, περισσότερους από 2.500 επισκέπτες στο χώρο του(κατά 80% ξένους), όχι μόνο για να γνωρίσουν και να αναγνωρίσουν την αξία των ελληνικών προϊόντων, αλλά και για να μυηθούν στις διαδικασίες παραγωγής και επεξεργασίας τους με διαδραστικό τρόπο. "Είναι σημαντικό το γεγονός πως όποιος μπαίνει εδώ μέσα κουβαλά κι ένα κομμάτι της προσωπικής του ιστορίας που σχετίζεται με το φαγητό και είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι θέλει να το μοιραστεί μαζί μας. Το μουσείο αποτελεί μια εξαιρετική πρόταση για τους επισκέπτες που θέλουν να γνωρίσουν πολλά πολιτισμικά ή ιστορικά στοιχεία της κάθε περιοχής μέσω της γαστρονομίας.", εξηγεί ο ιδιοκτήτης.

Στο πρόγραμμα δράσεων του μουσείου περιλαμβάνονται επίσης εκπαιδευτικά σεμινάρια διατροφής, υγείας και ευζωίας, που προορίζονται για ενήλικες αλλά και για παιδιά, ενώ στα σχέδια των εμπνευστών του είναι η δημιουργία ενός αστικού λαχανόκηπου μέσα σε παραπλήσια εγκαταλελειμμένα οικόπεδα κατόπιν σχετικής άδειας από τη δημοτική αρχή. Το Μουσείο ήδη συνεργάζεται με ταξιδιωτικά γραφεία που διοργανώνουν γαστρονομικές και οινικές ξεναγήσεις, αλλά και με διοργανωτές συνεδρίων και εκδοτικούς οίκους για παρουσιάσεις γαστρονομικών βιβλίων στο χώρο που κατεξοχήν τους ταιριάζει. "Απευθυνόμαστε σε όλους και ιδιαίτερα σε σχολεία. Σκοπεύουμε να οργανώσουμε ακόμη καλύτερες ξεναγήσεις με τη μορφή εκπαιδευτικής εκδρομής, τις οποίες θα συνδυάζουμε με μια επίσκεψη στη Βαρβάκειο, αλλά και στην οδό Ευρυπίδου στο κόσμο των μπαχαρικών. Τα παιδιά ενθουσιάζονται και ταυτόχρονα αποκτούν εμπειρία για την τροφή και αυξάνουν την αντιληπτική τους ικανότητα. Είναι αξιοσημείωτο το ότι ακόμη πολλά από αυτά μας ρωτούν αν η ντομάτα είναι δέντρο ή θάμνος ή ένα προϊόν σε ράφι του σουπερμάρκετ!" , εξηγεί ο Κωνσταντίνος Ματσουρδέλης.

Αυτή τη στιγμή στο "Μουσείο Ελληνικής Γαστρονομίας" απασχολούνται σε κύρια βάση επτά άτομα, τρία στην κουζίνα του εστιατορίου, με επικεφαλής τον σεφ Δημήτρη Βασιλάρη και τέσσερα στην υποδοχή και στις ξεναγήσεις. Επίσημα εγκαίνια δεν έχουν γίνει ακόμη, παρότι ο δημιουργός του χώρου ήδη σχεδιάζει τη θεματική της επόμενης έκθεσης που, όπως μας πληροφορεί, θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα και "ιντριγκαδόρικη".

Βασικό μέλημα του ίδιου είναι να δει αυτό τον χώρο να αποκτά θεσμικό χαρακτήρα και να αποτελέσει το "όχημα" για ένα συναρπαστικό ταξίδι στην ελληνική γαστρονομία. Για το πώς θα εξελιχθεί το μουσείο, θα το δείξει ο χρόνος. Πάντως, ένα είναι σίγουρο: Όλα του τα εκθέματα θα είναι πάντα…γευστικά. Για τα υπόλοιπα, ραντεβού στο νούμερο 13 της οδού Αγίου Δημητρίου στου Ψυρρή.



Info:

Το Μουσείο Ελληνικής Γαστρονομίας είναι καθημερινά ανοιχτό από τις 10:00 π.μ. έως τις 11:00 μ.μ. (εκτός Δευτέρας).

Είσοδος στο Μουσείο: Δωρεάν

Επικοινωνία/ κρατήσεις για το εστιατόριο: 210 3211311

www.gastonomymuseum.gr


της  Βάσω Μιχοπούλου


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου