Ρεβίθια Μεξικού, φασόλια Κίνας, φακές Καναδά, αμύγδαλα Καλιφόρνιας, πατάτες Αιγύπτου, λεμόνια Αργεντινής, κρέας Ολλανδίας, καπνά Τουρκίας, ενδύματα Κίνας, έπιπλα Σουηδίας, βαμβάκι Αιγύπτου, λιπάσματα Ρουμανίας, ζάχαρη Σερβίας, γαρίφαλα Τουρκίας.
Τα ράφια των ελληνικών καταστημάτων κατακλύζονται από εισαγόμενα προϊόντα, κάνοντας να μοιάζει το γνωστό σλόγκαν της δεκαετίας του 80 «ο επιμένων ελληνικά», πραγματικά ξεπερασμένο.
Μια απλή και μόνο βόλτα στην αγορά θα κάνει και τον πλέον δύσπιστο να αντιληφθεί ότι τα προϊόντα ελληνικής παραγωγής αποτελούν πλέον την εξαίρεση στον κανόνα, επιβάλλοντας ακόμα και σε αυτούς που προτιμούν τα ελληνικά προϊόντα να στραφούν τελικά στα εισαγόμενα.
Εξαιτίας των δομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η οικονομία, η Ελλάδα έχει σταματήσει εδώ και δεκαετίες να παράγει, καθώς στα χρόνια της «ευμάρειας» βολεύτηκε με την κατανάλωση των εισαγόμενων προϊόντων.
Είναι προφανές ότι εδώ και δεκαετίες υπάρχει έλλειψη σχεδιασμού για τη πραγματική στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων. Ο σχεδιασμός της Πολιτείας, αλλά και το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων εξαντλούνταν σε επίπεδο επιδοτήσεων ή παροχών, οι οποίες στην πλειονότητά τους έγιναν λουλούδια στα μπουζούκια, πολυτελή αυτοκίνητα και σπίτια σε ακριβές περιοχές της χώρας.
«Ξηρασία» επενδύσεων
Οι επενδύσεις στην ελληνική αγορά είναι ελάχιστες, με αποτέλεσμα η χώρα να μαστίζεται εδώ και χρόνια από τον εφιάλτη των δίδυμων ελλειμμάτων. Από τη μια, δηλαδή, το έλλειμμα στον κρατικό Προϋπολογισμό (διαφορά εσόδων και εξόδων) και από την άλλη το εμπορικό έλλειμμα (διαφορά μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών).
Ωστόσο, η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, μέσα στα πολλά δεινά που προκάλεσε, δημιούργησε και κάποιες ελπίδες. Για παράδειγμα, αναφορικά με το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, μια από τις πρώτες εξαγγελίες ήταν ότι θα γίνουν όλες οι προσπάθειες να εξαλειφθεί.
Πρόσφατα, άλλωστε, κατά τη διάρκεια του απολογισμού που έκανε ο τέως υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, ανέφερε πως την τελευταία διετία επιτεύχθηκαν δίδυμα πλεονάσματα, αντί για δίδυμα ελλείμματα.
Κι όμως, «πριν αλέκτορα φωνήσαι» τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας επαναφέρουν τον εφιάλτη τουλάχιστον του ενός από τα δίδυμα ελλείμματα.
Τον περασμένο Μάιο το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφανίστηκε ελλειμματικό, καθώς καταγράφηκε έλλειμμα 246 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 70 εκατ. τον Μάιο του 2013, λόγω της αύξησης των ελλειμμάτων κυρίως του εμπορικού ισοζυγίου αλλά και του ισοζυγίου εισοδημάτων και της εμφάνισης ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων, έναντι πλεονάσματος το Μάιο του 2013.
Λουκέτα και μετανάστευση
Στελέχη της αγοράς αναφέρουν στο «Κ» ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν αποτελεί έκπληξη για τους επιχειρηματίες. Όπως αναφέρουν, οι ελληνικές επιχειρήσεις εδώ και καιρό φυτοζωούν εξαιτίας του μεγάλου κόστους και της μειωμένης κατανάλωσης. Αποτέλεσμα είτε οι επιχειρήσεις να κλείνουν η μια μετά την άλλη είτε να φεύγουν στο το εξωτερικό, με στόχο να βρουν καλύτερες συνθήκες για να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους.
Όμως είτε το λουκέτο είτε η μετεγκατάσταση για το εξωτερικό, έχουν το ίδιο αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία. Μείωση της παραγωγής ελληνικών προϊόντων και αύξηση των εισαγωγών, ώστε να υποκαταστήσουν την έλλειψη προϊόντων στην αγορά.
Οι τελευταίες εξελίξεις αποδεικνύουν ότι η ελληνική αγορά δεν μπορεί να υποκαταστήσει τα εισαγόμενα προϊόντα και υπηρεσίες με αντίστοιχα εγχώριας παραγωγής, με αποτέλεσμα, παρά τη μείωση της κατανάλωσης, να μην υπάρχει και αντίστοιχη μείωση των εισαγωγών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επιχειρηματίες αναφέρουν πως η καμπή στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία είναι η τελευταία ευκαιρία για να μη χαθεί οριστικά το παιχνίδι. Και αυτό γιατί, όπως τονίζουν, στην αγορά φαίνεται και πάλι να υπάρχει κίνηση στο μέτωπο της κατανάλωσης. Ήδη τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών αποτύπωσαν ετήσια άνοδο 0,7% της ιδιωτικής κατανάλωσης σε σταθερές τιμές, παρά τη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος τουλάχιστον κατά 30% την τελευταία τετραετία και το τεράστιο ποσοστό ανεργίας.
Ωστόσο, η έστω και οριακή αύξηση της κατανάλωσης οδήγησε σε ενίσχυση του ετήσιου ρυθμού μεταβολής των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 2,2%.
Πλέον οι ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν απομείνει υγιείς εκπέμπουν σήμα κινδύνου, ζητώντας στήριξη από την ελληνική Πολιτεία, καθώς, αν δεν γίνει κάτι, θα αναγκαστούν και αυτές ή να κλείσουν ή να φύγουν για το εξωτερικό.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις είναι η υψηλή φορολόγηση αλλά και η έλλειψη ρευστότητας, ενώ, παράλληλα, οι υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, η μείωση των εισερχομένων παραγγελιών, ο αθέμιτος ανταγωνισμός και οι υψηλές τιμές των πρώτων υλών δημιουργούν τεράστια προβλήματα στη βιωσιμότητά τους.
Περιθώρια βελτίωσης βλέπει η Κομισιόν
Ο εξαγωγικός τομέας, που θα μπορούσε να ισορροπήσει την αύξηση των εισαγωγών, συνεχίζει να έχει τεράστια προβλήματα. Ενδεικτική είναι πρόσφατη ομιλία στο συνέδριο του Economist, του νέου εκπροσώπου της Κομισιόν στην τρόικα, Ντέκλαν Κοστέλο, ο οποίος τόνισε ότι η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει αναπτυξιακό πρότυπο και η ανάπτυξή της να στηρίζεται όχι στην κατανάλωση, όπως παλιά, αλλά στις εξαγωγές.
Για τον λόγο αυτό, τόνισε ότι πρέπει να συνεχιστούν οι διαρθρωτικές αλλαγές, υποστηρίζοντας ότι, αν το κάνει αυτό, θα κερδίσει τα δύο τρίτα των εξαγωγικών της δυνατοτήτων, που σήμερα χάνει.
Ο κ. Κοστέλο σημείωσε ότι οι εξαγωγές της Ελλάδας περιορίζονται στο 1/3 των δυνατοτήτων της και ότι, αν βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον, φτάνοντας στον μέσο όρο της Ευρώπης, τότε θα επιστρέψουν τα 2/3 των χαμένων εξαγωγών.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 26ης Ιουλίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου