Ο ΣΩΤΗΡΗΣ Γαβρήλος τελείωσε τη σχολή Τεχνολογίας Πετρελαίου στην Καβάλα κι ω του θαύματος, βρήκε αμέσως δουλειά στο αντικείμενό του. Εξι μήνες δούλεψε στη Βιοχάλκο. Την κλεισούρα της φάμπρικας ήταν δύσκολο μέχρι αδύνατο να τη διαχειριστεί. Αλλοι παρακαλούσαν, εκείνος γύρισε σελίδα κι ασχολήθηκε με το εμπόριο εμφιαλωμένου νερού.
Γεννημένος στο Δρέπανο Ναυπλίου το 1967, η επόμενη κίνησή του ήταν να επιστρέψει στη γη. Η επαφή μαζί της πατροπαράδοτη κι αδιαπραγμάτευτη. Μυρωδιές κι αρώματα από αγκινάρα, τομάτα, μανταρίνια, της γης το μοσχοβόλημα.
Το 1999 γνωρίζεται με τη, μετέπειτα, σύζυγό του Διαμάντω. Ναυπλιώτισσα κι αυτή, από γενιά τυροκόμων, παθιασμένη με την παραγωγή, που εργαζόταν στη λιανική πώληση του οικογενειακού τυροκομείου. Το 2002, όταν παντρεύονται η σύζυγος του βάζει το μικρόβιο να φτιάξουν κάτι δικό τους, ένα εργαστήρι παραδοσιακών ζυμαρικών.
Παραγωγός σιταριού, αβγών
Αντιλαμβάνονται γρήγορα πως δεν φτάνει μόνο να χρησιμοποιούν υλικά, χρειάζεται να δουλέψουν και στην παραγωγή, ώστε να έχουν και δική τους διαθέσιμη πρώτη ύλη. Ο Σωτήρης διαθέτει γύρω στα 15 στρέμματα αλλά στην περιοχή δεν υπάρχουν εύκολα διαθέσιμες εκτάσεις, διότι η γεωργική γη είναι ακριβή κι ασύμφορη. Γίνεται παραγωγός σιταριού κι αβγών. Η Διαμάντω δημιουργεί τα παραδοσιακά ζυμαρικά, που είναι με αγνά υλικά κι ο ίδιος τρέχει και το εμπορικό κομμάτι.
Σήμερα η οικογένειά τους έχει μεγαλώσει με τα δυο κορίτσιά τους, τη Μαργαρίτα και τη μικρή Παναγιώτα, αλλά ταυτόχρονα έχουν μεγαλώσει κι οι δουλειές τους. Τα «Μωραΐτικα» φιγουράρουν όχι μόνο στην αγορά της Πελοποννήσου αλλά λοξοκοιτάζουν και την αγορά της Αθήνας.
«Θέλαμε να δώσουμε κάτι διαφορετικό στην αγορά, ποιοτικό, όπου θα μπορούμε να ελέγχουμε όσο το δυνατόν όλα τα στάδια της παραγωγής. Παίρνουμε γάλα για την παραγωγή ζυμαρικών, είτε από την οικογένεια της συζύγου είτε από ντόπιους τσοπάνηδες, βγάζουμε δίκκοκο σιτάρι, που έχει ελάχιστη γλουτένη, ενώ συνεργαζόμαστε και μ' ένα μύλο της περιοχής, που ασχολείται με την τοπική παραγωγή, που είναι μικρή ή φέρνει σιτάρι κι από τη Λάρισα».
Η περίπτωσή τους θα μπορούσε να χαρακτηριστεί One couple's show. Από το πρωί ίσαμε το βράδυ στο μεροκάματο. «Είναι τρομερό συναίσθημα να ξέρεις ότι διαχειρίζεσαι τα δικά σου υλικά, ότι γνωρίζεις την ιστορία ενός προϊόντος, έχεις τη σιγουριά πως δεν έχει λιπανθεί, δεν έχει ραντιστεί, είναι ασφαλές κι είναι νόστιμο», αναφέρει ο Σωτήρης.
Τα προϊόντα τους διατίθενται σε μικρά μίνι μάρκετ ντελικατέσεν και σε ειδικά καταστήματα τροφίμων. Το παράπονό του είναι ότι το κριτήριο των μεγάλων σουπερμάρκετ είναι η τιμή. Αλλά ξέρει, λέει, πως η παραγωγή και το εμπόριο είναι αδιάκοπο κυνήγι, μαραθώνιος κι οι επαγγελματίες του κλάδου ξέρουν ότι πίσω από ένα καλό προϊόν βρίσκεται ένας συνεπής παραγωγός.
Σήμερα, ο ίδιος με τη Διαμάντω παράγουν χυλοπίτες, λαζάνια, ταλιατέλες, κριθαράκι, βίδες, τραχανά γλυκό, τραχανά ξινό και γκόγκες, που φτιάχνονταν παλιά κι είναι η μοναδική καινοτομία που έχουν επιτρέψει στον εαυτό τους, να τις φτιάχνουν σε καλούπι. Οι γκόγκες τρώγονταν τις Απόκριες κι ήταν βασικό ζυμαρικό, το γρήγορο φαγητό της μάνας που ήθελε να προλάβει τις δουλειές της κι έφτιαχνε με λίγο γάλα κι αλεύρι ένα εύκολο, για τα δεδομένα της εποχής, φαγητό.
Και εμφιάλωση κρασιού
Η κρίση, λέει, ταλαιπωρεί τους ανθρώπους κι έχει φτάσει στα όριά του κάθε μικρό επαγγελματία, που έρχεται αντιμέτωπος με την υπερφορολόγηση και το αυξημένο κόστος παραγωγής. Αγχώνεται με όσα βλέπει κάθε μέρα γύρω του. Αλλά όλος ο αγώνας γίνεται για να κρατήσουν τ' όνειρό τους ζωντανό. Αυτή η μικρή οικογενειακή επιχείρηση να μεγαλώσει. Σκέφτεται να προχωρήσει πια και στην εμφιάλωση κρασιού.
«Ξέρω ότι έχω τις προϋποθέσεις για να επιβιώσω, αλλά τι σημαίνει να μείνω εγώ και να καταστραφούν όλοι οι άλλοι δίπλα μου; Αν δεν αλλάξει κάτι έρχεται ερημοποίηση και στην ύπαιθρο», λέει.
Α.ΣΤΕΡΓΙΟΥ, ΕΝΕΤ