Ξεκινώντας από μια πλεκτική μηχανή, μέσα στο σπίτι τους στα Λιόσια
και παράγοντας κάλτσες, έφτασαν να πρωταγωνιστήσουν στην βιομηχανική
παραγωγή της χώρας μας. Ο λόγος για τα αδέρφια Σάκη και Σάββα Χατζηιωάννου της SPRIDER, τα
ονόματα των οποίων τις τελευταίες ημέρες πρωταγωνιστούν στο χώρο του
επιχειρείν.
Από τις κάλτσες, στην χρηματιστηριακή αποθέωση του 1999 και από εκεί η κατρακύλα στο άρθρο 99.
Τα όσα ζουν τα τελευταία χρόνια, δεν θα μπορούσαν να τα φανταστούν
ούτε ως έναν απλό εφιάλτη, πόσο μάλλον ως μια τεράστια πραγματικότητα.
Η πολυτελή ζωή, τα αυτοκίνητα, τα εξοχικά, οι διακοπές στο εξωτερικό
και η αδυναμία τους στα μπουζούκια όπως και η βεβαιότητα πως οι
επενδύσεις θα συνεχιστούν με επιτυχία, δεν τους επέτρεψαν ούτε μια
στιγμή να δημιουργήσουν δικλίδες ασφαλείας.
Τα δύο αδέρφια μεγάλωσαν φτωχά με τον πατέρα τους Δωρόθεο να ξεκινά
από την Κομοτηνή για την Γερμανία, ακολουθώντας το μεταναστευτικό κύμα
της εποχής και επιστρέφοντας στην Ελλάδα, λίγα χρόνια αργότερα με
κομπόδεμα 30.000 δρχ.
Με αυτό ξεκίνησε αγοράζοντας μηχανές που εγκατέστησε στο σπίτι τους
και άρχισε να παράγει κάλτσες τις οποίες πουλούσε στις λαϊκές αγορές της
Αθήνας.
Η τύχη στάθηκε με το μέρος του, καθώς σιγά-σιγά η οικοτεχνία του
μεγαλώνει, αυξάνει τις πλεκτικές μηχανές, μετακομίζει σε μια αποθήκη και
το προϊόν αποκτά και επωνυμία, το σήμα Venus, που αργότερα έγινε γνωστό μέσω των καλσόν, αλλά και των εσωρούχων Venus Victoria.
Το 1979, η οικογένεια μετακομίζει στην Ξάνθη, εκμεταλλευόμενη τα
κίνητρα της Πολιτείας και μεταφέροντας τη μονάδα παραγωγής της.
Τα δύο αδέλφια την δεκαετία του 1980, έχοντας πια μεγαλώσει αρκετά,
αναλαμβάνουν τη διοίκηση της επιχειρήσεις με άμετρες φιλοδοξίες και
όνειρο την εμπορική της ανάπτυξη.
Το 1994 μαζί με τον επιχειρηματία κ. Κανελλάκη αποκτούν την άδεια για
το καζίνο της Ξάνθης, το οποίο αργότερα μεταβιβάζεται στον
επιχειρηματία Κ. Πηλαδάκη.
Η εταιρεία, υπό την καθοδήγησή τους, διεισδύει εμπορικά στην αγορά
των σούπερ μάρκετ και έως τις αρχές της δεκαετίας του ’90 έχει αποκτήσει
ρευστότητα που επιτρέπει επεκτάσεις.
Το 1997, με την επωνυμία Αφοί Χατζηιωάννου εξαγοράζει την εισηγμένη Ηλιοφίν και βρίσκει όχημα εισόδου στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Η επιχειρηση αποκτά μεγάλη αναγνωσιμότητα, αλλά και πρόσβαση σε φθηνό χρήμα, που θα εξυπηρετήσει τις επενδύσεις.
Η μονάδα γίνεται υπερσύγχρονη, έχει πλέον τη δυνατότητα παραγωγής
εσωρούχων και εκτός από την παραγωγή επώνυμων προϊόντων της έχει
συμβόλαια για παραγωγή φασόν προϊόντων για μεγάλους πελάτες του
εξωτερικού, όπως η Adidas.
Η οικονομική ευρωστία τους, η επαφή με το εξωτερικό, αλλά και η
χρηματιστηριακή ευδαιμονία οδηγούν τα αδέλφια στον σχεδιασμό μιας
μεγάλης δουλειάς.
Αποκτούν από τον δαιμόνιο Richard Branson της Virgin το δικαίωμα
χρήσης του σήματος για την παραγωγή ομώνυμων προϊόντων έσω ένδυσης και
σχεδιάζουν τη δημιουργία αλυσίδας με την επωνυμία Virgin Stores στη
Μεγάλη Βρετανία.
Παρά τις προσδοκίες τους η απόπειρα αποτυγχάνει, καθώς η συγκεκριμένη
αγορά είναι δύσκολη αλλά και άγνωστη για τους Έλληνες επιχειρηματίες.
Με ζημία που ξεπέρασε το 30 εκατ. ευρώ, το εγχείρημα διακόπτεται και
οι αδελφοί Χατζηιωάννου επικεντρώνονται στις εσωτερικές επιχειρήσεις.
Τότε, τα αδέλφια Χατζηιωάννου μεταφέρουν την παραγωγή στη Βουλγαρία και απαξιώνουν σταδιακά τη μονάδα της Ξάνθης.
Έχοντας κατανοήσει ότι η παραγωγή πλέον δεν συμφέρει, καθώς ανατέλλει
το άστρο της Κίνας, στρέφονται στην αξιοποίηση της συμμετοχής που
διαθέτουν στην εταιρεία της οικογένειας Αργυρού, με την επωνυμία
Sprider.
Έτσι, σταδιακά αναλαμβάνουν τον έλεγχο της εισηγμένης με επικεφαλής
το Σάκη, επενδύουν και σχεδιάζουν να δημιουργήσουν την ελληνική απάντηση
στην H&M!
Aνοίγονται σε ξένους επενδυτές όπως η Sal Oppenheim ώστε να
παρουσιάσουν το project της Sprider στο εξωτερικό. Πέρα από την Ελλάδα,
επεκτείνονται στη ΝΑ. Ευρώπη, κίνηση που δεν απέδωσε στο ελάχιστο.
Λίγα χρόνια μετά τη μεγάλη επέκταση, έδωσαν ένα προδιαγεγραμμένο, αν
και βεβιασμένο, τέλος στην αλυσίδα ένδυσης Sprider Stores, αποφασίζοντας
το οριστικό λουκέτο στα 45 εναπομείναντα καταστήματά της στην Ελλάδα
και στη Βουλγαρία, αφήνοντας παράλληλα απλήρωτους τους περίπου 800
εργαζόμενους, φέσι που ξεπερνά τα 60 εκατ. ευρώ προς τις τράπεζες και
συνολικές υποχρεώσεις άνω των 96 εκατ. ευρώ.
Η εταιρεία, που αναπτύχθηκε από τους φιλόδοξους και αυτοδημιούργητους
αδελφούς Χατζηιωάννου που σήμερα απέχουν από τη διοίκησή της, την οποία
έχει αναλάβει ομάδα συμβούλων επιχειρήσεων αγνώστων λοιπών στοιχείων,
ξεκίνησε να διολισθαίνει από το 2009, οπότε και ξέσπασε η κρίση στην
ελληνική αγορά, χωρίς να καταφέρει να ανακόψει, έκτοτε, την πτωτική
πορεία της. Καταστήματα έκλειναν, θυγατρικές του εξωτερικού
εκκαθαρίζονταν, μειώσεις μισθών επιβάλλονταν, συμβάσεις ομολογιακών
δανείων κατέπιπταν, αλλά η εταιρεία δεν φάνηκε να αντιδρά παρά μόνο στο
επίπεδο του marketing, όταν το 2010 επιστράτευσε τον Σάκη Ρουβά να
υπογράψει μια περιορισμένης κυκλοφορίας κολεξιόν.
Φάνηκε ότι ούτε αυτό ήταν αρκετό να την επαναφέρει.
Ειδικότερα, η αλυσίδα μετά από μία τριετία υπερεπέκτασης με 100 και
πλέον καταστήματα στην Ελλάδα και ακόμη 30 στη ΝΑ. Ευρώπη, στα τέλη του
2011 αρχίζει να βλέπει τα όριά της. Η σύμβαση ομολογιακού δανείου 5ετούς
διάρκειας για ποσό 26,2 εκατ. ευρώ που έχει συνάψει εκπίπτει επειδή δεν
τηρούνται βασικοί όροι χρηματοοικονομικών δεικτών. Ο τζίρος συνεχίζει
να πέφτει δραματικά και οι θυγατρικές του εξωτερικού κλείνουν η μία μετά
την άλλη.
Τον Φεβρουάριο του 2012 ξεσπά πυρκαγιά στις κεντρικές αποθήκες τστην
Ανθούσα, καταστρέφοντας εμπορεύματα, αλλά ακόμη και τα βιβλία της. Η
διοίκηση κάνει λόγο τότε για ξεκάθαρη εμπρηστική ενέργεια, αφήνοντας
αβάσιμες, για πολλούς, αιχμές κατά του ανταγωνισμού. Η εταιρεία έχει
βεβαρημένο παρελθόν πυρκαγιών, καθώς το 2004 κάηκε η τότε κεντρική της
αποθήκη, ενώ από πυρκαγιά καταστράφηκαν επίσης τρία καταστήματά της στη
Δάφνη και στη Λυκόβρυση, αλλά και το κατάστημα της Ερμού (μετά την
Καπνικαρέα) τον Δεκέμβριο του 2008, στα εκτεταμένα επεισόδια εκείνης της
περιόδου.
Λίγο πριν από την εκπνοή του 2012, στα τέλη Οκτωβρίου, η εταιρεία
προχωρά αιφνιδιαστικά σε αλλαγή έδρας από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη, ενώ
ταυτόχρονα αποχωρεί από τη διοίκησή της ο βασικός της μέτοχος, Σάκης Χατζηιωάννου.
Νέος διευθύνων σύμβουλος τόσο στη Sprider όσο και στη μητρική
παραγωγική Χατζηιωάννου αναλαμβάνει ο κ. Βασίλειος Καρέλλας, σύμβουλος
επιχειρήσεων (εκπαιδευθείς στη Σλοβακία), που είναι πλέον και το μόνο
εκτελεστικό μέλος στα διοικητικά συμβούλια των δύο επιχειρήσεων.
Παρά τις δημοσιογραφικές ενοχλήσεις τότε, η διοίκηση των δύο
εταιρειών απέφευγε να δώσει πειστικές απαντήσεις για τις ανησυχητικές
εξελίξεις.
Λίγο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2012, ασκήθηκε σε βάρος των πρώην μελών του Δ.Σ. της αλυσίδας ποινική δίωξη για ηθική αυτουργία σε εμπρησμό, απάτη σε βάρος των ασφαλιστικών και απόπειρα απάτης.
Φέρονταν να σχεδίασαν την πυρκαγιά που έκαψε τον Φεβρουάριο του 2012 τα
κεντρικά γραφεία και τις αποθήκες της επιχείρησης στην Ανθούσα, ώστε να
εισπράξουν την ασφάλεια ύψους 16 εκατ. ευρώ (αν και η αρχική απαίτηση
ανερχόταν σύμφωνα με πληροφορίες στα 30 εκατ.). Ως φυσικοί αυτουργοί της
έκρηξης και του εμπρησμού κατηγορήθηκαν τέσσερις συνεργάτες της
επιχείρησης.
Στις αρχές του 2013 κατέληξε να υποβάλει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99,
η οποία απορρίφθηκε τον περασμένο Απρίλιο, αλλά η εταιρεία μπόρεσε να
ασκήσει έφεση και να λάβει προστασία μέσω προσωρινής διαταγής έναντι των
πιστωτών, η οποία μάλιστα ανανεώθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2013 για ένα
ακόμη δίμηνο.
Με αυτό το δεδομένο, πηγές της αγοράς ένδυσης χαρακτηρίζουν
βεβιασμένη την κίνηση λουκέτου ενώ άλλοι, με οξύτητα, παρατηρούν ότι
πρόκειται για μια μάλλον εκβιαστική απόπειρα προς τα αδιάλλακτα
τραπεζικά ιδρύματα να παράσχουν διευκολύνσεις ρευστότητας. Σημειώνεται
πάντως ότι στο εξάμηνο του 2013 οι πωλήσεις της αλυσίδας ανήλθαν σε
22,365 εκατ. ευρώ, ενώ οι ζημίες της στα 25,227 εκατ. ευρώ. Η καθαρή της
θέση ήταν αρνητική κατά 43 εκατ. ευρώ!