Οι στρατηγικές συνεργασίες ελληνικών μικρο-μεσαίων (εισηγμένων ή μη) επιχειρήσεων με ξένους εταίρους που θα αποκτούν μειοψηφικές ή πλειοψηφικές συμμετοχές ή ακόμη θα έχουν απλές συμβάσεις συνεργασίας, θα αποτελέσει στρατηγικό στόχο της πλειονότητας των ελληνικών επιχειρήσεων. Πληθαίνουν λοιπόν οι «επιχειρηματικοί μετανάστες» , δηλαδή οι επιχειρηματίες που αναζητούν επαφές με ξένους εταίρους με «λεόντιους όρους» πολλές φορές.
Στην επιχειρηματική αυτή, αναγκαστική πλέον, εξωστρέφεια πρωταγωνιστούν οι κλάδοι τουρισμού, μεταφορών και logistics, φαρμακοβιομηχανιών, τροφίμων, λιανικού εμπορίου αλλά και της ενέργειας. Εταιρείες τόσο από τον δείκτη Mid Cap (μεσαίας κεφαλαιοποίησης) όσο και από τον Small Cap, έχουν θέσει ως στρατηγικό στόχο για την επόμενη τριετία την ανάπτυξή των πωλήσεων σε ποσοστό άνω του 50% επί του συνολικών τους πωλήσεων στο εξωτερικό. Οι υπόλοιποι στόχοι είναι η αποφυγή της εξοντωτικής ελληνικής φορολογίας και βέβαια η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων μέσω φθηνότερων και αμεσότερων δανείων.
Χρηματοδότηση
Ο δανεισμός στην Ελλάδα είναι δύσκολος, ακριβός και χρονοβόρος, γεγονός που έχει επιπτώσεις στην παραγωγική διαδικασία. Με τη σύναψη στρατηγικών συνεργασιών ή συμμετοχών ξένων εταίρων αυτομάτως οι ελληνικές επιχειρήσεις αποκτούν πρόσβαση στα ξένα πιστωτικά ιδρύματα απ' όπου μπορούν να δανειστούν με επιτόκια της τάξης του 2,5%-3% οι μεγάλες επιχειρήσεις έως και 5% οι μικρές.
Πωλήσεις
Στελέχη της ICAP και του ΙΟΒΕ επισημαίνουν ότι σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις, ακόμη και εάν βελτιωθεί κάπως η κατάσταση (όπως για παράδειγμα φέτος στον τουριστικό τομέα), η παρατεταμένη μείωση των εσόδων κατά τα προηγούμενα 3 έτη είναι τόσο μεγάλη, που ουσιαστικά οι επιχειρήσεις θα χρειαστούν τουλάχιστον 5-6 ανοδικές οικονομικές χρήσεις με ρυθμούς άνω του 10% για να επιστρέψουν στα επίπεδα εσόδων του 2008-2009. Εάν προστεθεί η συνεχώς αυξανόμενη φορολογία (ακινήτων και εισοδημάτων) τότε η ανάκαμψη θα χρειαστεί ακόμη μεγαλύτερους ρυθμούς, που βέβαια δεν πρόκειται να τους πετύχει, αφού ουσιαστικά η εσωτερική ζήτηση θα βρίσκεται καθηλωμένη.
Η αναζήτηση νέων αγορών ή ξένων εταίρων βοηθά τις ελληνικές επιχειρήσεις να διευρύνουν το μέγεθος των δυνητικών αγορών στις οποίες απευθύνονται και έτσι να βελτιώσουν τις πωλήσεις τους. Πρώτος στόχος είναι να κερδηθούν «φιλικές» αγορές όπως, για παράδειγμα, της Γερμανίας (όπου ζουν πάνω από 1,5 εκατ. Ελληνες), της Βρετανίας (μεγάλη ελληνική παροικία) αλλά και της Γαλλίας και Ιταλίας που είναι γνωστές αγορές και εν συνεχεία ενδεχομένως η επέκταση προς ΗΠΑ, η οποία έχει δυσκολίες ως προς τα δίκτυα διανομής και την νομοθεσία.
Τα αναπτυσσόμενα κράτη της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης προσφέρουν πολλές ευκαιρίες, αλλά για να επιτευχθεί η προσέγγιση των επιχειρηματικών εταίρων χρειάζεται και η συνδρομή των ισχυρών ευρωπαϊκών εταιρειών οι οποίες κατέχουν δεσπόζουσες θέσεις σε κράτη της Ανατολικής Ευρώπης. Έτσι, νομοτελειακά οι ελληνικές επιχειρήσεις προσεγγίζουν πρώτα τις ισχυρές γερμανικές, βρετανικές, γαλλικές ή ιταλικές εταιρείες προσφέροντας «γη και ύδωρ» από πλευράς ανταλλαγμάτων για να πάρουν τα «κλειδιά εισόδου».
Κλάδοι
Σε ό,τι αφορά τους κλάδους, στον τουρισμό, για παράδειγμα, το 70% των ξενοδοχείων της Βορείου Ελλάδος (από Κατερίνη μέχρι Χαλκιδική) έχουν υπογράψει συμβάσεις με γερμανικά πρακτορεία σε τιμές που είναι μέχρι 60% χαμηλότερες απ' αυτές της αγοράς, αντίστοιχες κινήσεις με Γερμανούς εταίρους έχουν γίνει στις Κυκλάδες σε νησιά όπως η Νάξος και η Πάρος. Επίσης έχουν διευρύνει την πελατεία τους τόσο στη ρώσικη αγορά, όσο και στη σέρβικη αγορά.
Στην Κέρκυρα, τη Θεσπρωτία, στους Παξούς αλλά και σε νησιά των κυκλάδων (Ιος) είναι έντονη η ιταλική τουριστική κυριαρχία. Οι Γάλλοι αυξάνουν μέσω των Club Med, ισχυρών πρακτορείων αλλά και μεγάλων τουριστικών μονάδων την παρουσία σε Αττική, Εύβοια, Πελοπόννησο.
Γεωργία και κτηνοτροφία
Πάντως, το μεγαλύτερο μερίδιο στην πίττα των εξαγωγών κατέχουν τα ελληνικά γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, οι εξαγωγές των οποίων ξεπερνούν τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο σημείο αυτό, υπάρχουν πολλοί Ελληνες παραγωγοί (αγρότες) οι οποίοι προτιμούν να συνεργαστούν απευθείας με ξένους επιχειρηματίες, για να ξεφύγουν από τη διαδικασία αντιμετώπισης του υψηλού κόστους διακίνησης στην ελληνική αγορά και της χαμηλής ζήτησης. Στην προώθηση των συνεργασιών ελληνικών γεωργικών και κτηνοτροφικών μονάδων συνηγορούν οι επαφές που γίνονται με μεγάλους ξένους ομίλους super markets σε Βρετανία, Γερμανία, σκανδιναβικά κράτη, τα οποία αναλαμβάνουν να προωθήσουν από τα δίκτυα διανομής τους τα ελληνικά προϊόντα ακόμη και ως private label ή ως co-branded.
Μεταφορές - ακτοπλοΐα - χρηματοοικονομικές
Στις μεταφορές, στην ακτοπλοΐα έχουν γίνει οι πρώτες κρούσεις από ελληνικές εταιρείες προς ιταλικούς, βρετανικούς και νορβηγικούς εφοπλιστικούς ομίλους για να αποκτήσουν συμμετοχές αλλά ακόμη δεν υπάρχει κάποιο ορατό αποτέλεσμα. Επίσης, στις διαμετακομίσεις και στα logistics, οι περισσότερες ελληνικές εταιρείες (υπολογίζεται στο 50%-60%) έχουν σχηματίσει συνεργασίες με γερμανικούς και ολλανδικούς ομίλους.
Στα τρόφιμα, οι εταιρείες που προσπαθούν να εξαγάγουν ελληνικά διαφοροποιημένα προϊόντα (προέλευσης) μέσω δικών τους δικτύων ή μέσω συνεργασιών με δίκτυα μεγάλων ξένων «παικτών» έχουν αυξηθεί θεαματικά. Στις ασφαλιστικές, η παρουσία των ξένων στην Ελλάδα είναι έντονη, ενώ υπάρχουν εταιρείες -όπως για παράδειγμα η Ατλαντική Ένωση- με σημαντικούς ξένους μετόχους, ενώ στα τέλη του 2011 είδαμε και μία σημαντική ελληνο-γερμανική στρατηγική συνεργασία στη μεσιτική αντασφαλιστική Safe Brokers, στην οποία συμμετέχει ο πέμπτος μεγαλύτερος γερμανικός μεσιτικός όμιλος.
Στα ακίνητα, εκτός από το υπαρκτό ρωσικό και κινεζικό ενδιαφέρον και το προϋπάρχον (εδώ και σαράντα χρόνια) γερμανικό ενδιαφέρον, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από βρετανικές εταιρείες real estate για αγορές ακινήτων και στρατηγικές συμμαχίες με ελληνικές εταιρείες real estate.
Του ΝΙΚΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ, ΗΜΕΡΗΣΙΑ