Σε αρκετές χώρες της Ευρώπης αλλά και της Ασίας, ένα από τα βασικά συστατικά στοιχεία για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος στον κλάδο των ψηφιακών τεχνολογιών είναι τα αποκαλούμενα clusters. Δηλαδή, συνεργατικοί σχηματισμοί στους οποίους συμμετέχουν εταιρείες και φορείς που δραστηριοποιούνται σε έναν συγκεκριμένο κλάδο και η συνεργασία μεταξύ τους δημιουργεί πολλαπλαστιακά οφέλη και συνέργειες.
Στην Ελλάδα, η έννοια του cluster ήταν μία σχετικά άγνωστη έννοια μέχρι το 2006 οπότε και δημιουργήθηκε το Corallia Clusters Initiative, το οποίο αποτελεί μονάδα του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά και τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Το Corallia, όπως είναι περισσότερο γνωστό, είναι ο πρώτος φορέας που συστάθηκε στην Ελλάδα για την οργανωμένη και συστηματική διαχείριση και ανάπτυξη συνεργατικών σχηματισμών με στρατηγικό στόχο τη δημιουργία ολοκληρωμένων παραγωγικών και καινοτομικών οικοσυστημάτων στα οποία δραστηριοποιούνται συντονισμένα παράγοντες σε συγκεκριμένους κλάδους και περιφέρειες της χώρας, όπου προϋπάρχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, και πρωτίστως, σε κλάδους έντασης γνώσης, υψηλής τεχνολογίας και εξαγωγικού χαρακτήρα.
Καταλύτης
Σε αυτούς τους συνεργατικούς σχηματισμούς το Corallia λειτουργεί ως διαμεσολαβητής, δηλαδή ως καταλύτης για να καταστεί δυνατή η καλλιέργεια ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη, εκμετάλλευση και προώθηση των καινοτομιών που αναπτύσσονται στο πλαίσιο των συνεργατικών σχηματισμών. Για τη δημιουργία αυτών των «ευνοϊκών συνθηκών», το Corallia αναλαμβάνει και υλοποιεί συγκεκριμένες δράσεις στήριξης, οι οποίες αποσκοπούν σε επιμέρους στρατηγικούς στόχους, όπως: επίτευξη οικονομιών κλίμακας, δικτύωση σε παγκόσμιο επίπεδο, κεφαλαιοποίηση της επιχειρηματικής έρευνας, διεθνοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων, εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, τόνωση θέσεων εργασίας, δημιουργία κοινής ταυτότητας και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας.
«mi-Cluster»
Κατά τη διετία 2006-2008, το Corallia υλοποίησε πιλοτικό πρόγραμμα ανάπτυξης συνεργατικών σχηματισμών στο πλαίσιο του Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα» (Γ' ΚΠΣ) με θεαματικά αποτελέσματα. To πρώτο cluster που δημιουργήθηκε ήταν το επονομαζόμενο και «mi-Cluster» στον τομέα συστημάτων και εφαρμογών Νάνο/Μικροηλεκτρονικής και τα αποτελέσματα ήταν αρκετά ενδιαφέροντα: ρυθμός αύξησης του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων κατά 59,56%, των εξαγωγών κατά 109,67% της απασχόλησης κατά 92,63% και του αριθμού των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας κατά 137,50%.
Ακόμη, πιο ενδιαφέροντα όμως ήταν τα αποτελέσματα της Φάσης-2 του προγράμματος που ξεκίνησε το 2008 και διήρκεσε μέχρι το τέλος του 2012. Όπως ανακοινώθηκε μέσα στην εβδομάδα, στο πρόγραμμα συμμετείχαν και ενισχύθηκαν συνολικά 40 καινοτόμες επιχειρήσεις και 13 ακαδημαϊκοί και ερευνητικοί φορείς από όλη την Ελλάδα, που αξιοποίησαν τη στήριξη και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που τους παρείχε το πρόγραμμα, και κατάφεραν να επιδείξουν αξιοσημείωτους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με τη χρονική περίοδο πριν από την έναρξη του προγράμματος, σε μια σειρά από μακρο-οικονομικούς και καινοτομικούς δείκτες, όπως:
1) Κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων: ρυθμός αύξησης +145,34%.
2) Απασχόληση στις επιχειρήσεις: ρυθμός αύξησης +69,70%.
3) Εξαγωγές των επιχειρήσεων: ρυθμός αύξησης +108,45%.
4) Επενδύσεις από ιδιώτες επενδυτές: αύξηση +269,34%.
5) Αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας: αύξηση +177,27%.
6) Εκπόνηση διπλωματικών και διδακτορικών διατριβών σε συνεργασία επιχειρήσεων και ακαδημαϊκών/ερευνητικών φορέων: αύξηση +106,00%.
Χαρακτηριστικά επισημαίνεται ότι, μέσω του προγράμματος, έγινε προσέλκυση άνω των 20 εκατ. ευρώ επενδυτικών κεφαλαίων (Venture Capital και στρατηγικών επενδυτών) τα οποία, σε συνδυασμό με αντίστοιχα ιδιωτικά κεφάλαια των συμμετεχουσών επιχειρήσεων και με τη δημόσια χρηματοδότηση του προγράμματος της τάξης των 30 εκατ. ευρώ, δημιούργησαν συνολικά ένα απολύτως εστιασμένο πρόγραμμα clustering σε έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία, συνολικού ύψους 70 εκατ. ευρώ σε βάθος πενταετίας.
Επιπλέον, δημιουργήθηκαν και 260 νέες θέσεις εργασίας την τελευταία τριετία, μία ακόμη ένδειξη ότι κάτι κινείται στον συγκεκριμένο κλάδο.
Επόμενα Clusters
Η επιτυχία του «mi-Cluster» στον χώρο της μικροηλεκτρονικής είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινήσουν δύο ακόμη clusters, τα οποία «φιλοξενούνται» από το Corallia. To ένα είναι ο συνεργατικός σχηματισμός «Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών» (si-Cluster), στο οποίο αυτή τη στιγμή συμμετέχουν 22 επιχειρήσεις.
Το δεύτερο είναι ο συνεργατικός σχηματισμός στις τεχνολογίες παιγνίων και δημιουργικού περιεχομένου (Gaming Technologies and Creative Content Cluster ή εν συντομία gi-Cluster), το οποίο έχει αυτή τη στιγμή 24 επιχειρήσεις.
ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
Τα κέντρα σε Αθήνα και Πάτρα
Το Corallia εισήγαγε αρκετές καινοτομίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της συν-εγκατάστασης των βιομηχανικών μελών των συνεργατικών σχηματισμών σε «κέντρα καινοτομίας».
Το Corallia λειτουργεί σήμερα δύο πλήρως εξοπλισμένα Κέντρα Καινοτομίας στην Αττική και τη Δυτική Ελλάδα.
Το 2007, το Corallia εγκαινίασε το πρώτο Κέντρο Καινοτομίας στην Αθήνα, το Athens InnoCenter (Μαρούσι, Αθήνα), ένα θεματικό κτίριο, που αποσκοπεί στη συγκέντρωση των μελών του mi-Cluster στο ίδιο κτίριο, δημιουργώντας ένα σημείο αναφοράς για τη βιομηχανία μικροηλεκτρονικής και τη γεωγραφική συγκέντρωση στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
Το Athens InnoCenter Αττικής σχεδιάστηκε για να αποτελέσει σημείο αναφοράς για όλες τις ομάδες που υποστηρίζονται από το Corallia, παρέχοντάς τους μια σειρά από πόρους στήριξης των επιχειρήσεων και των υπηρεσιών. Το 2011, το Corallia επέκτεινε τις δραστηριότητές της στη Δυτική Ελλάδα με την ίδρυση ενός ακόμη Κέντρου Καινοτομίας, το InnoHub Πάτρας (Καστρίτσι, Πάτρα, Δυτική Ελλάδα). Το Patras InnoHub βρίσκεται στην πρωτεύουσα της Δυτικής Ελλάδα, στο βόρειο τμήμα της Πελοποννήσου, και σχεδιάστηκε για να επιταχύνει την ανάπτυξη των καινοτόμων επιχειρήσεων στη Δυτική Ελλάδα μέσω μιας σειράς πόρων στήριξης των επιχειρήσεων και των υπηρεσιών, που αναπτύχθηκαν και ενορχήστρωσε το Corallia. Το InnoHub αφιερώνει τους πόρους του κυρίως στη φάση εκκίνησης και στα πρώιμα στάδια των εταιρειών.
από imerisia.gr, Του Δημήτρη Μαλλά