Με σκοπό να αναδείξει την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας για το 2013 στις 8 Μαρτίου, η νέα έρευνα International Business Report (IBR) της Grant Thornton αποκαλύπτει ότι παγκοσμίως, περισσότερες γυναίκες καταφέρνουν να ανελιχθούν σε ανώτατες διοικητικές θέσεις σε σχέση με το 2010. Παρ' όλα αυτά, τα ποσοστά είναι μικρότερα στις χώρες G7 (όπου η οικονομική ύφεση έχει εμφανώς αφήσει τα σημάδια της) σε σχέση με τις ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας και της Άπω Ανατολής. Η Grant Thornton προτρέπει τις επιχειρήσεις στις ανεπτυγμένες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμα των αναδυόμενων οικονομιών και να καρπωθούν τα οφέλη της ύπαρξης περισσότερων γυναικών σε διευθυντικές θέσεις.
Τα στοιχεία της IBR δείχνουν ότι παγκοσμίως, το 24% των ανώτατων διοικητικών θέσεων καλύπτεται πλέον από γυναίκες. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο του 2012 (21%) και του 2011 (20%). Παρ' όλα αυτά, οι χώρες G7 κατατάσσονται τελευταίες στη λίστα με ποσοστά γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις, με μόλις 21%. Στις χώρες BRIC το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 28%, στη Νοτιοανατολική Ασία 32% και στις Βαλτικές χώρες 40%.
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, το ποσοστό των γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις αγγίζει το 30%, αυξημένο κατά 8% σε σχέση με την περσινή χρονιά. Το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες PIGS και στις χώρες της Ευρωζώνης είναι και στις δύο περιπτώσεις 22%. Όσον αφορά στο συνολικό εργατικό δυναμικό των ελληνικών επιχειρήσεων, το ποσοστό που κατέχουν συνολικά οι γυναίκες ανέρχεται σε 40%. Οι ανώτατες διοικητικές θέσεις στις οποίες συναντάμε τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών στην Ελλάδα είναι Επικεφαλής Ανθρώπινου Δυναμικού (41%), Επικεφαλής Τμήματος Μάρκετινγκ (32%) και Επικεφαλής Διεύθυνσης Πωλήσεων (19%).
Η κα Αθανασία Αραμπατζή, Senior Partner της Grant Thornton, σχολίασε: «Οι χώρες με σημαντική οικονομική ανάπτυξη έχουν μεγαλύτερη ποικιλία στις ανώτατες διοικητικές ομάδες τους. Οι γυναίκες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, φέρνοντας ισορροπία μεταξύ της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και της ομαλής λειτουργίας των επιχειρήσεών τους. Αντιθέτως, οι χώρες των G7 προσπαθούν πλέον να καλύψουν τη διαφορά. Θα χρειαστεί να αφυπνιστούν σε ό,τι αφορά στην ισότητα των φύλων με απώτερο σκοπό την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και κερδοφορία.»
Η Ιαπωνία (όπου το 7% των ανώτατων διοικητικών θέσεων ανήκουν σε γυναίκες, το μικρότερο ποσοστό όλων), το Ηνωμένο Βασίλειο (21%) και οι ΗΠΑ (20%) βρίσκονται στην τελευταία οχτάδα της κατάταξης σχετικά με τις γυναίκες σε ανώτατες διοικητικές θέσεις. Αυτές οι χώρες έχουν, επίσης, χαμηλά ποσοστά ανάπτυξης, με το ποσοστό του ΑΕΠ στην Ιαπωνία να αγγίζει το 1,9%, στο Ηνωμένο Βασίλειο το -0,1% και τις ΗΠΑ το 2,2% για το 2012. Αντιθέτως, την κορυφή στην κατάταξη για τις γυναίκες σε ανώτατες διοικητικές θέσεις καταλαμβάνει η Κίνα, με ποσοστό 51%, όπου η αύξηση του ΑΕΠ για το 2012 αναμένεται να είναι 7-8%. Στις 10 πρώτες θέσεις βρίσκονται επίσης η Λετονία, το Βιετνάμ, η Ταϋλάνδη και οι Φιλιππίνες.
Η κατάσταση είναι ακόμα πιο ξεκάθαρη σε ό,τι αφορά στις θέσεις του διοικητικού συμβουλίου. Στις χώρες G7, μόλις το 16% των μελών του διοικητικού συμβουλίου είναι γυναίκες. Το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες BRIC είναι 26%, ενώ στις Βαλτικές χώρες αγγίζει το 38%.
Πώς θα αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών στις ανώτατες διοικητικές θέσεις;
Τα στοιχεία της IBR δείχνουν ότι η ευέλικτη εργασία, ενώ υποστηρίζεται από πολλούς, δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην ανέλιξη των γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις. Το 72% των επιχειρήσεων στις χαμηλότερα κατατασσόμενες χώρες G7 παρέχουν ευέλικτη εργασία, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην κορυφαία της κατάταξης Κίνα είναι μόλις 27%, και στις χώρες BRIC 40%. Στην Ελλάδα, ευέλικτη εργασία προσφέρει το 42% των επιχειρήσεων, ποσοστό που την κατατάσσει στην τελευταία δεκάδα της συγκεκριμένης κατάταξης.
Επιπλέον, το 55% των επιχειρήσεων, παγκοσμίως, ανέφερε πως δεν υποστηρίζει την επιβολή ποσοστώσεων σχετικά με τον αριθμό των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των μεγάλων εισηγμένων εταιρειών. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 31%.
Η κα Αθανασία Αραμπατζή πρόσθεσε: « Τα πράγματα οδεύουν προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά με χαμηλούς ρυθμούς. Η ευέλικτη εργασία δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην αύξηση του αριθμού των γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις. Στις ώριμες οικονομίες, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων προσφέρει ευέλικτη εργασία, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται σε αύξηση του αριθμού των γυναικών σε ανώτατες διοικητικές θέσεις ή θέσεις διοικητικού συμβουλίου. Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις αναφέρουν ότι δεν πιστεύουν πως οι υποχρεωτικές ποσοστώσεις αποτελούν λύση.
«Όταν οι ποσοστώσεις δεν εφαρμόζονται, αυτό που τελικά θα ωθήσει τις επιχειρήσεις να συμπεριλάβουν περισσότερες γυναίκες σε ανώτατες διοικητικές θέσεις είναι η πεποίθηση ότι η απόδοσή τους θα βελτιωθεί και θα επιτύχουν πιο υγιή επαγγελματική εξέλιξη. Η έρευνά μας δείχνει ότι κάτι τέτοιο αποτελεί σωστή πρακτική, και ότι οι χώρες εκείνες που το έχουν υιοθετήσει έχουν ήδη πολύ καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις υπόλοιπες.»