Υστερα από μία τριετία αρνητικής ειδησεογραφίας και σχολίων για την Ελλάδα στα ξένα Μέσα Ενημέρωσης, που επηρέασε άμεσα τον τουρισμό, η «αναστήλωση» της εικόνας της χώρας μας αποτελεί εφέτος πρώτη προτεραιότητα για το υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ. Ομως, το ουσιαστικό πρόβλημα για τον ελληνικό τουρισμό είναι ότι οι βασικές του υποδομές (ξενοδοχεία, αεροδρόμια) είναι πλέον παρωχημένα, συγκρινόμενες με αυτές των ανταγωνιστικών χωρών.
Ο πρόεδρος του γερμανικού Συνδέσμου Ταξιδιωτικών Γραφείων (DRV) κ. Γιούργκεν Μπίχι, σε σχετικό ρεπορτάζ της Ντόιτσε Βέλε, είναι κατηγορηματικός ότι το πρόβλημα του ίματζ δεν περιορίζεται στην «ευρωκρίση», στις απεργίες και τις συγκρούσεις διαδηλωτών και αστυνομίας στους δρόμους της Αθήνας, αλλά και στις υποδομές, που υστερούν έναντι των ανταγωνιστών. Λέει χαρακτηριστικά:
«Θα πρέπει να δει κάποιος τι κάνουν οι ανταγωνιστές της Ελλάδας αυτά τα χρόνια. Η Ελλάδα έχει σήμερα το πρόβλημα του πρόωρου τοκετού. Οι ελληνικοί προορισμοί είναι εδώ και πολλά χρόνια ελκυστικοί και δέχονται εκατομμύρια τουρίστες. Ομως, εν τω μεταξύ, έχουν αναδειχθεί νέοι τουριστικοί προορισμοί με σύγχρονες υποδομές και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και πιθανότατα πιο κοντά σε αυτό που επιθυμούν οι πελάτες. Υπό την έννοια αυτή η Ελλάδα καλείται σήμερα να καλύψει λίγο από το χαμένο έδαφος».
Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο γενικός διευθυντής του μεγάλου τουριστικού οργανισμού REWE-Touristik κ. Σόρεν Χάρτμαν, που λέει: «Εάν λέγοντας ''υποδομές'', εννοούμε αεροδρόμια και δρόμους, σίγουρα η Ελλάδα έχει πολύ χαμένο έδαφος να καλύψει. Αλλά αυτό ίσχυε και για την εποχή πριν από την κρίση. Η έλλειψη υποδομών οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει πολλά νησιά, μικρά και μεγάλα, τα οποία χρειάζονται όλα τις δικές τους υποδομές. Στην Τουρκία, για παράδειγμα, εξυπηρετείται το 80%-90% των επισκεπτών από ένα αεροδρόμιο. Είναι σαφές ότι είναι πολύ πιο εύκολο να συντηρεί μία χώρα ένα μεγάλο αεροδρόμιο από δέκα ή δεκαπέντε. Παρ' όλα αυτά οι Τούρκοι είναι στο ζήτημα των υποδομών πολύ μπροστά σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι η οικονομία τους είναι καλύτερη από την ελληνική».
Ο γενικός διευθυντής του REWE-Touristik επισημαίνει ότι δυστυχώς η Ελλάδα δεν έχει πολλά περιθώρια βελτίωσης των υποδομών της, λόγω της δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα. «Εάν υπήρχαν οι απαιτούμενοι πόροι» λέει, «θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα σε δύο σημεία:
1) Εκσυγχρονισμός των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Εδώ είναι αναγκαία η χορήγηση δανείων με ευνοϊκούς όρους, κάτι μάλλον αδύνατο στη σημερινή Ελλάδα.
2) Βελτίωση των υποδομών, δρόμων και αεροδρομίων. Θα πρέπει να βελτιωθεί η εικόνα που βλέπει ο τουρίστας όταν έρχεται και όταν φεύγει. Τέλος, θα πρέπει να ξεκινήσει μία νέα εκστρατεία προκειμένου να αποκτήσει ένα εντελώς νέο ίματζ η Ελλάδα, ένα ίματζ που θα συνδέει τη σύγχρονη Ελλάδα με την Αρχαία. Αλλά για όλα αυτά απαιτούνται χρήματα», τονίζει ο κ. Σόρεν Χάρτμαν.
Για εφέτος, πάντως, σύμφωνα με τον κ. Χάρτμαν, η συμπάθεια για την Ελλάδα υπερτερεί του προβληματισμού για την «ευρωκρίση». Τουλάχιστον για όσους γνωρίζουν την Ελλάδα και τις ομορφιές της. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της REWE-Touristik, ωστόσο, «σε αυτά τα τρία χρόνια της κρίσης κοινωνικοποιήθηκε στη Γερμανία και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης μία γενεά νέων ανθρώπων με αρνητικές παραστάσεις για την Ελλάδα. Αυτοί οι άνθρωποι πολύ δύσκολα θα γίνουν "οπαδοί" της τουριστικής Ελλάδας». Και, προφανώς, θα χρειαστεί πολύχρονη και μεθοδική δουλειά στο τουριστικό μάρκετινγκ για να κερδίσει η χώρα μας αυτή τη γενιά...
Την επανατοποθέτηση του ελληνικού τουρισμού στη διεθνή και εγχώρια αγορά υπογραμμίζει και ο κ. Νίκος Σκουλάς, επί χρόνια γενικός γραμματέας του ΕΟΤ και υπουργός Τουρισμού, επισημαίνοντας ότι απαιτείται μία πιο σύνθετη και ποιοτικά αναβαθμισμένη τουριστική προσφορά, που θα απευθύνεται σε πιο ενήμερους, πιο εκλεκτικούς, πιο απαιτητικούς και πιο εύπορους τουρίστες και μάλιστα για 12 μήνες τον χρόνο. Προϋποθέσεις γι' αυτή την ανάπτυξη, όπως λέει, είναι:
1. Η παροχή δέσμης οικονομικών και άλλων κινήτρων που θα ενθαρρύνουν τη δημιουργία ξενοδοχείων υψηλών κατηγοριών.
2. Η ενίσχυση βελτιωμένων ειδικών τουριστικών υποδομών (κέντρα ευεξίας - σπα, γήπεδα γκολφ, κ.λπ.).
3. Η ενίσχυση προσπαθειών ανάπτυξης οικολογικών-αγροτουριστικών καταλυμάτων και η προώθηση του τουρισμού της ενδοχώρας, των νησιωτικών περιοχών και γενικά της Περιφέρειας.
4. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Ολα αυτά όμως είναι δώρο-άδωρο, όπως λέει, αν δεν συνοδευτούν με ενίσχυση των δυνατοτήτων προσπελασιμότητας στους τουριστικούς τόπους. Χωρίς ανάπτυξη των βασικών γενικών υποδομών, ο τουρισμός είναι καταδικασμένος να ακολουθεί φθίνουσα πορεία. Και δυστυχώς έχει επιλεγεί η μείωση των δημόσιων επενδύσεων μέσα σε περίοδο ύφεσης.
Re-engineering Greek Tourism
Η ανασυγκρότηση και επανατοποθέτηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος αποτελεί το αντικείμενο της πρωτοβουλίας, που ανέλαβε ο καθηγητής κ. Δημήτρης Μπούχαλης και το eTourism Lab του Πανεπιστημίου του Bournemouth. Με τίτλο «Re-engineering Greek Tourism», άνοιξε μία διαλογική συζήτηση και ανάλυση των ζητημάτων που απασχολούν τον ελληνικό τουρισμό, με στόχο τα συμπεράσματα να κατατεθούν στην τουριστική ηγεσία και τους παράγοντες του χώρου. Παράλληλα, θα αναδειχθούν «καλές πρακτικές» προς μίμηση.
