Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013

12 Οκτωβρίου 2013: 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιχθυολόγων

Σημαντικά μεγάλες καταγράφονται οι δυνατότητες παραγωγικής ανάπτυξης της αγοράς διακοσμητικών ψαριών στην Ελλάδα - εκτιμάται ότι εισάγεται το 95% των ατόμων που πωλούνται - λόγω της ποικιλίας ειδών που παρουσιάζει η χώρα μας και βάσει της τεχνογνωσίας που υπάρχει, αλλά και αξιοποιώντας τα κλιματικά πλεονεκτήματα και την εγγύτητα στην ΕΕ, που αποτελεί μια ελλειμματική αγορά. Τα παραπάνω προκύπτουν από έρευνα που πρόκειται να παρουσιαστεί, αύριο, στο 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιχθυολόγων, που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη. Την έρευνα εκπόνησαν οι: Ειρήνη Παπαβλασοπούλου, μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στις υδατοκαλλιέργειες, τμήμα Κτηνιατρικής/Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τμήμα Ιχθυοκομίας -Αλιείας/ΤΕΙ Ηπείρου, Κώστας Περδικάρης, τμήμα Αλιείας/Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας, Περιφέρεια Ηπείρου, Λεωνίδας Βαρδάκας, Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων, Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών και Ιωάννης Πάσχος, τμήμα Ιχθυοκομίας -Αλιείας/ΤΕΙ Ηπείρου.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, το παγκόσμιο εμπόριο διακοσμητικών ψαριών αποτελεί ραγδαία αναπτυσσόμενο κλάδο των υδατοκαλλιεργειών, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 14%, ενώ τα διαθέσιμα οικονομικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι τα διακοσμητικά ψάρια αποτελούν τη βάση μιας ανθηρής βιομηχανίας με συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών περί τα 15 δισ. δολάρια, περιλαμβάνοντας όλα τα στάδια από τη συλλογή/εκτροφή έως τη λιανική πώληση ψαριών, τροφών, εξοπλισμού καθώς και τους μισθούς των εργαζομένων.
Ο αριθμός των ειδών διακοσμητικών ψαριών που διακινούνται, κυμαίνεται μεταξύ 5800 και 6800 ειδών (εκ των οποίων τα 4000-5000 είδη είναι εσωτερικών υδάτων, περίπου 1800 είδη είναι θαλασσινά), ενώ 100 χώρες εμπλέκονται σε ετήσιες εξαγωγές 1 δισ. ατόμων διακοσμητικών ψαριών.
Για την καταγραφή των ειδών διακοσμητικών ψαριών, οι προαναφερόμενοι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τη μέθοδο των ερωτηματολογίων σε δέκα καταστήματα (pet shops) σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα από τον Ιανουάριο έως το Δεκέμβριο του 2011.
Συνολικά, αναγνωρίστηκαν 328 είδη εκ των οποίων, 217 (66,16%) είχαν ως φυσικό περιβάλλον διαβίωσης συστήματα εσωτερικών υδάτων, 85 (25,91%) είχαν θαλασσινή προέλευση, ενώ 26 (7,93%) εντοπίζονται σε μεταβατικά συστήματα.
Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, η καταγραφή σημαντικού αριθμού ειδών των εσωτερικών υδάτων σχετίζεται με την ευκολία συντήρησης των οικιακών ενυδρείων γλυκού νερού, καθώς και με την προσιτή τιμή αγοράς ατόμων από ελεγχόμενη αναπαραγωγή. Αντίθετα, τα θαλασσινά ενυδρεία απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα και πιο δαπανηρό εξοπλισμό, ενώ τα είδη (στη μεγάλη τους πλειοψηφία) συλλέγονται στο φυσικό περιβάλλον. Συνολικά, τα είδη ανήκαν σε 64 οικογένειες, από τις οποίες τα περισσότερα είδη εσωτερικών υδάτων ήταν των Chichlidae και Cyprinidae, με 64 και 27 είδη, αντίστοιχα. Τα περισσότερα θαλασσινά είδη (10) προέρχονταν από την οικογένεια των Acanthuridae.
Τα είδη με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στα καταστήματα χαρακτηρίζονται από εντυπωσιακά χρωματικά πρότυπα, είναι μικρού μεγέθους, χωρίς ιδιαίτερα εξειδικευμένες απαιτήσεις και προσιτή λιανική τιμή, στα 4,76 ευρώ κατά μέσο όρο). Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων για 136 είδη, 18 είδη είχαν λιανική τιμή έως Euro3, 18 είδη από Euro3 έως Euro5, 34 είδη από Euro5 έως Euro10, 29 είδη από Euro10 έως Euro20, 25 είδη από Euro20 έως Euro50 και 12 είδη από Euro50 έως Euro220.
Το μεγαλύτερο ποσοστό ειδών ψαριών των εσωτερικών υδάτων προέρχονταν από την Αμερική (45%) και ακολουθούν:ασιατικής προέλευσης (32%), Αφρική (24%) και την Ωκεανία (22%).
Το ποσοστό των ειδών με αναφορές εγκατάστασης εκτός των ορίων της φυσικής κατανομής τους ανήλθε στο 22% για τα είδη των εσωτερικών υδάτων και στο 7% για τα θαλασσινά γεγονός που σχετίζεται με τον σημαντικά αυξημένο αριθμό διακίνησης ειδών των εσωτερικών υδάτων, καθώς και με το γεγονός ότι τα περισσότερα θαλασσινά είδη είναι τροπικής προέλευσης.
Η καταγραφή της κατάστασης διατήρησης ανέδειξε την παρουσία δύο κρίσιμα απειλούμενων ειδών - οκτώ απειλούμενων και 12 τρωτών ειδών των εσωτερικών υδάτων και ενός απειλούμενου και δύο τρωτών θαλασσινών ειδών. Ο αριθμός των ειδών, τα οποία είτε δεν έχουν αξιολογηθεί είτε δεν υπάρχουν επαρκή γι' αυτά στοιχεία, ανήλθε σε 120 και 72 για τα ψάρια των εσωτερικών υδάτων και τα θαλασσινά, αντίστοιχα.
Όπως υπογραμμίζουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους, τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν την πρακτικά ανεξέλεγκτη διακίνηση απειλούμενων διακοσμητικών ψαριών και το έλλειμμα γνώσης για την κατάσταση των περισσότερων ειδών στο φυσικό περιβάλλον